Ospedaletti – niewielka nadmorska miejscowość w Ligurii, tuż za Sanremo a jeszcze przed francuską granicą. Tutaj właśnie osiedlił się książę Aleksander Lubomirski pod koniec XIX wieku z powodów zdrowotnych. Już wówczas klimat tego regionu zasłynął w całej Europie ze względu na właściwości lecznicze.
Jeszcze dzięki carycy Rosji, Marii Aleksandrownej, która przyjeżdżała tu ze względów zdrowotnych w połowie XIXw. mała osada rybacka zdobyła renomę wśród rosyjskiej, polskiej, francuskiej, angielskiej, holenderskiej, belgijskiej i szwajcarskiej śmietanki towarzyskiej Belle époque.
dzisiejsze Ospedaletti
Łagodny, ciepły klimat przyciągał do Ospedaletti zamożnych arystokratów, ambasadorów, finansistów, wojskowych, botaników, a także artystów i literatów, a miasteczko rozbudowywało się w mgnieniu oka: pałacyki, hotele, a nawet pierwsze we Włoszech Casinò d‘Italia.
polski akcent na nadmorskiej promenadzie w Ospedaletti
W 1886 polski książę Aleksander Lubomirski wybudował eleganki pałacyk w bliskiej odległości od morza, skąd rozciąga się przepiękny widok na zatokę. Ponoć, kto znał księcia Aleksandra Lubomirskiego osobiście, mówił o nim, że był człowiekiem o niezwykłej osobowości, i rzadkiej wrażliwości w stosunku do dzieci i młodzieży z Ospedaletti, dla których organizował huczne bale w swojej rezydencji, zwanej Villa Belvedere. Książę miał w zwyczaju obserwować z tarasu salę balową zajmującą cały niemal parter rezydencji, wokół której rozciągał się przepiękny ogród…
Chociaż po wielu latach budynek został podzielony na kilka luksusowych mieszkań, zmodernizowanych i przystosowanych do dzisiejszych warunków lokalowych, to jednak do dziś posiadłość zachowała elegancki styl prestiżowej rezydencji, jednej z najbardziej ekskluzywnych w Ligurii.
Książę Aleksander Lubomirski pozostawił po sobie nie tylko piękną rezydencję w Ospedaletti, jego imię nosi także tutejsze przedszkole – pierwszy taki instytut dla dzieci jaki powstał w miasteczku.
Anna Bregliano z urzędu miasta Ospedaletti zadedykowała historii założenia przedszkola Scuola dell’Infanzia „Principe Lubomirsky” obszerny artykuł pt. „Nel cuore di un principe polacco le radici di un asilo infantile” (W sercu polskiego księcia korzenie przedszkola dziecięcego)
Odwiedzając siedzibę przedszkola prowadzonego do dziś przez siostry zakonne, zostaliśmy przyjęci bardzo serdecznie, a siostra Monica pokazała nam dokumenty świadczące o darowiźnie ksiecia Lubomirskiego na rzecz dzieci z Ospedaletti, a także wnętrza budynku, m.in salon, w którym niegdyś mieścił się teatr dla dzieci.
Archiwalna lista darczyńców przedszkola w Ospedaletti
Salon główny dzisiejszego przedszkola
Projektem pierwszej takiej takiej instytucji zajął się młody impresariusz A. Bartolomeo w 1891r. , a książę Aleksander Lubomirski był pierwszym, który wyłożył na ten fundusz własne środki finansowe, najpierw 50 lirów, później jeszcze 120 lirów, zachęcając w ten sposób następnych ofiarodawców. Zorganizowano nawet wielki koncert charytatywny w kasynie aby zebrać dodatkowe fundusze.
pałace arrystokratyczne w sąsiedztwie pałacu księcia Lubomirskiego w Ospedaletti
Z dokumentów wynika, że książę Lubomirski pozostawił w testamencie znaczne sumy pieniędzy na utworzenie i utrzymanie przedszkola w Ospedaletti. Tak więc już po jego śmierci, w 1927r., zbudowano ośrodek edukacji przedszkolnej dla miejscowych dzieci, oraz teatr – oba zadedykowane pamięci polskiego księcia. Niestety teatr, po dotkliwych zniszczeniach wojennych, został wyburzony.
Książę Lubomirski sfinansował także odrestaurowanie kościoła San Giovanni w Ospedaletti.
I tak nasza krótka wizyta w Ospedaletti doszła końca.
Redakcja składa podziękowania Suor Monica i dyrekcji przedszkola za udostępnienie materiałów archiwalnych i dokumentacji związanych z historią księcia Aleksandra Lubomirskiego.
Korespondencja: Agnieszka B. Gorzkowska, autorka bloga WloskiCafe
