Świąteczne opowieści z Południowych Włoch

Czyli porozmawiamy o włoskich zwyczajach bożonarodzeniowych…

Chrześcijańska tradycja Świąt Bożego Narodzenia splata się ze zwyczajami ludowymi i przede wszystkim rolniczymi. Wystarczy pomyśleć, że przed Świętami Bożego Narodzenia obchodzono cały cykl świąt związanych z rolnictwem.

W starożytnym Rzymie od 17 do 24 grudnia świętowano SATURNALI, święto ku czci Saturna, boga rolnictwa i był to okres w którym świętowano pokój, wymieniano się prezentami, zapominano o podziałach społecznych i biesiadowano bez końca.

Tak więc Boże Narodzenie to całość zwyczajów i tradycji, które swoje korzenie mają w zamierzchłej przeszłości. Z tradycji, obyczajów i zwyczajów bożonarodzeniowych we Włoszech musimy pamiętać przede wszystkim o szopce, choince, gwiazdorze, który przynosi prezenty, kalendarzu adwentowym, wymianie życzeń i prezentów świątecznych.

Innym ważnym zwyczajem jest list do Mikołaja, który dzieci chowały pod talerzem ojca. W tym liście dziecko przepraszało za wybryki podczas minionego roku i obiecywało poprawę. Ojciec, po przeczytaniu, zazwyczaj całował dziecko i dawał w prezencie kieszonkowe.

SZOPKA – PRESEPIO – WŁOSKI SYMBOL BOŻEGO NARODZENIA

We Włoszech nie obchodzi się Mikołajek, więc okres Świąt Bożego Narodzenia zaczyna się dwa dni później niż w Polsce, bo 8 grudnia. Jest to Święto Zwiastowania Najświętszej Marii Panny – Niepokalanego Poczęcia, które jest dniem wolnym od pracy. Od tego dnia pojawiają się oficjalnie na ulicach dekoracje świąteczne, na balkonach i w oknach światełka, a w domach ubiera się choinki. Według tradycji powinno się też od tego dnia ustawić w domu szopkę bożonarodzeniową, bez dzieciątka Jezus, które przecież jeszcze się nie urodziło, jednak wiele rodzin włoskich robi to dopiero w Wigilię. Szopkę się we Włoszech ogląda, przeżywa, pielęgnuje i chyba właśnie jej centralne miejsce w obchodzeniu Świąt czyni ją tak wyjątkową.

Włoska szopka jest „żywa”, zmienia się – na początku ustawia się jedynie Matkę Boską i Józefa, a w dalszym planie osiołka, woła oraz inne postacie. Dzieciątko Jezus wkłada się do szopki dopiero 24 grudnia o północy. Natomiast 6 stycznia, w dniu zamykającym okres bożonarodzeniowy, do szopki wkłada się Trzech Króli, którzy przywieźli Dzieciątku dary.

Tradycja robienia szopek pochodzi właśnie z Włoch i to stąd rozprzestrzeniła się po całym świecie. Pod koniec XIII dotarła również do Polski. Słowo jasełka pochodzi od wyrazu jasło, które w języku staropolskim oznaczało żłóbek. Pierwsze szopki pojawiły się w Italii we wczesnym średniowieczu. Tradycje włoskich szopek zapoczątkował jako pierwszy święty Franciszek w 1223 roku, kiedy to zdecydował się skonstruować z pomocą ludności z Grecio pierwszy żłobek, opierając się na opisach z Biblii. Następnie tradycja zaczęła się rozprzestrzeniać poprzez franciszkanów, którzy wystawiali je w kościołach.

Czytaj dalej: Kalabria bocznymi drogami

 




Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *