Na pokładzie Titanica znajdowali się Polacy

W wielu miastach na różnych kontynentach obchodzona jest rocznica zatonięcia luksusowego brytyjskiego parowca, który zatonął w nocy z 14 na 15 kwietnia 1912 r.

Minutą ciszy uczcili rocznicę pasażerowie statku Azamara Journey i Balmoral, na którego pokładzie znaleźli się krewni ofiar katastrofy. Złożono wieńce pod pomnikiem w Belfaście i na cmentarzu w kanadyjskim Halifax, gdzie pochowano 150 osób wyłowionych z oceanu.

Kilka dni trwały obchody w angielskim mieście Southampton, skąd Titanic 10 kwietnia wypłynął w dziewiczy rejs do Nowego Jorku. Southampton ma więcej pomników upamiętniających katastrofę niż inne miasta. Swój pomnik mają tu m.in. inżynierowie zatrudnieni przy jego budowie. W mieście zarządzono minutę ciszy, wrzucano wieńce do wody z nadbrzeża, przy którym stał Titanic.

Pochód dzieci w szkolnych mundurkach przeszedł od pomnika do muzeum Titanica SeaCity Museum.

Na pokładzie statku znajdowało się 1324 pasażerów i 892 członków załogi. W pierwszej klasie płynęli głównie zamożni ludzie, wśród nich było kilku prawdziwych bogaczy, np. Jan Astor IV potomek rodziny Astorów właściciel hotelu Waldorf – Astoria w Nowym Jorku, Isidor Strauss z żoną, czy adiutant prezydenta USA Archibald Butt. Oprócz zwykłych kajut, oferowano luksusowe apartamenty urządzone w rozmaitych stylach, od Empire do Ludwika XIV po staroholenderski.

Drugą klasę wybrali drobni przemysłowcy, ziemianie, urzędnicy. Była to klasa średnia, która płynęła w celach biznesowych, lub w odwiedziny do krewnych.

Część pasażerów wybrała przypadkiem Titanica, byli to emigranci którzy musieli przepłynąć Atlantyk w poszukiwaniu lepszego życia. Stłoczeni w ciasnych czteroosobowych kajutach w głębi kadłuba, piętrowe łóżka i tylko umywalka, nic więcej.

W nocy z 14 na 15 kwietnia statek otarł się o górę lodową i zatonął, zginęło 1504 pasażerów.

Na statku znajdowało się kilkunastu Polaków, wśród nich Berek Trembecki żydowskiego pochodzenia, który pracował w Londynie. Zafascynowany Titaniciem uległ namowie pośrednika i kilka tygodni później odebrał wizę, paszport i bilet trzeciej klasy w biurze towarzystwa okrętowego Titanic. Jemu udało się przeżyć. Inni nie mieli tyle szczęścia, na liście ofiar znalazły się polskie nazwiska Ostrowska, Kozłowski, Pawłowicz.

Pochodzący z Suwalszczyzny ksiądz Józef Montwiłł, który płynął za ocean, aby objąć parafię w Worcester w stanie Massauchusetts utonął, rezygnując z miejsca w szalupie okrętowej. Został na pokładzie tonącego statku i razem z księdzem anglikańskim i niemieckim benedyktynem Josephem Peruschitzem do końca udzielał ostatniego namaszczenia. Jego ciała nigdy nie odnaleziono.

Pierwsza koncepcja odnalezienia wraku Titanica powstała już 5 dni po zatonięciu statku. Vincent Astor syn multimilionera Johna Jacoba zadeklarował chęć rozpoczęcia poszukiwań, przede wszystkim chciał odnaleźć i wydobyć ciało ojca. Przedstawiciele najbogatszych rodzin podpisali stosowny kontrakt. Wszystko przerwała I, a potem II Woja Światowa.

Latem 1996 r przeprowadzono dokładne naukowe dochodzenie wyjaśniające przyczyny katastrofy.

Międzynarodowy zespół naukowców przy pomocy urządzenia IFREMER analizował wrak Titanica pod kątem tajemniczych i niewyjaśnionych dotąd okoliczności zatonięcia statku.

Dzięki sonarowi naukowcy po raz pierwszy sfotografowali kadłub statku w miejscu uderzenia góry lodowej. O dziwo okazało się, że wyrwa nie jest tak duża jak mogłoby się wydawać.

„Góra lodowa uderzyła w prawą burtę, tuż za dziobem i zaczęła się przesuwać wzdłuż kadłuba statku na długości ponad 70 m do tyłu, zdzierając nity, wyginając płaty poszycia i rozdzierając spojenia. Nie przecięła blach tylko je wgniotła, wbijając się w głąb bunkra węglowego nr. 5. Dziób zaczął się zanurzać, a woda przelewała się ponad wodoszczelną grodzią i zalewała kolejne przedziały, co w rezultacie coraz bardziej zanurzało statek”, teoria zatonięcia Titanica wg Kena Marchala.

Wciąż jednak pozostaje tajemnicą, dlaczego statek zatonął tak szybko. Po zderzeniu się z górą lodową zniknął pod wodą po 2 godzinach i 23 min.. gdyby pozostał 1 godzinę i 45 min. dłużej

wszyscy mogliby zostać uratowani. O tym, że zatonięcie Titanica mogłoby wyglądać inaczej opwiada John Chatterton – badacz zatopionych statków. Prawnicy nakłonili go do przyjrzenia się częściom statku, zauważył wtedy, że wstęgi stali odpadły od dna wraku, co sugerowało, że na skutek uderzenia w górę lodową odpadło dno statku i dlatego zatonął tak szybko. Niektórzy twierdzą, że Titanic poszedł na dno, bo ciążyła na nim klątwa, butelka szampana nie rozbiła się o burtę, w kadłubie przez pomyłkę zaspawano pracownika, a jeden z pasażerów przewidział katastrofę. Mowa tu o dziennikarzu Williamie Steadzie, który w 1886 r napisał książkę o liniowcu, który tonie po zderzeniu się z górą lodową. Przedziwnym zbiegiem okoliczności kapitan nazywał się również E. Smith, a główną przyczyną dużej ilości ofiar był brak szalup ratunkowych. W książce tej pisarz uśmiercił sam siebie.

Kiedy Stead otrzymał od przyjaciela bilet na Titanica mówił, że ma złe przeczucia. Nie mylił się. Zginął przygnieciony jednym z kominów statku. Podczas podróży często żartował, że na pokładzie znajduje się mumia faraona, która miała być przekazana do amerykańskiego muzeum i sprowadzi na statek klątwę faraonów.

Najdroższą rzeczą jaka znajdowała się na statku [o której wie się z całą pewnością], była książka perskiego matematyka i filozofa Omara Chaijama, oprawiona w złoto, wysadzana rubinami i szma- ragdami. Prawdopodobieństwo odnalezienia jej we wraku wydaje się jednak znikome.

Większość ludzkości do dzisiaj uważa, że zatonięcie Titanica to największa katastrofa morską w dziejach. Nic bardziej błędnego, największą katastrofą było zatonięcie na Bałtyku MS Wilhelm Gustloff. Według niektórych doniesień na statku mogło znajdować się nawet 10 tysięcy osób. Na skutek ataku torpedowego Rosjan Wilhelm Gusloff zatonął. Udało się uratować tylko 838 osób.

Titanic – nazwa i rzecz, pozostanie pomnikiem i ostrzeżeniem dla ludzkiej arogancji.

Dla portalu Polacy we Włoszech napisała korespondentka z Niemiec, Alina Bala.