17 lat minęło… Polska w Unii Europejskiej w pigułce

W ogólnonarodowym referendum w dniach 7-8 czerwca 2003 roku Polacy odpowiadali na następujące pytanie: „Czy wyraża Pan/Pani zgodę na przystąpienie Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej?”

Według oficjalnych wyników PKW do urn poszło 58,85% uprawnionych do głosowania: 17 586 215 osób spośród 29 868 474 uprawnionych. Ponad 77 procent (tj. 13 516 612) odpowiedziało tak na postawione pytanie a ponad 22 procent (tj. 3 936 012) odpowiedziało nie. Głosów nieważnych było 126 194.

Do wejścia do UE długo się przygotowywaliśmy, na przykład do 1 maja 2004 uchwalono ok. 270 ustaw dostosowujących prawo polskie do unijnego. Od tego dnia Polska stała się pełnoprawnym członkiem Unii Europejskiej wraz z 9 innymi krajami Europy.

 Nawet najwięksi sceptycy nie mogą podważyć roli Unii w rozwoju ekonomicznym Polski. Jednak … wielu cieszy się, że nie weszliśmy do strefy euro. Z informacji podanych przez Ministerstwo Finansów w lutym 2006 wynikało, że Polska miała być gotowa do wprowadzenia euro  w 2009, jednak do tego nie doszło. Pamiętamy, że mowa była też o wprowadzeniu euro na Mistrzostwa Europy w piłce nożnej w 2012 roku … W Polsce można używać euro do rozliczeń, w których jedną stroną jest konsument czy odbiorca usług.  Dziś data zamiany złotego na euro nie jest określona. Polska zobowiązała się do przyjęcia tej waluty, ale nie określiła terminu jej przyjęcia. Nie ma też wizerunków polskich monet euro. W konkursie zorganizowanym przez „Rzeczpospolitą” najczęściej powtarzającymi się motywami był m.in. orzeł w koronie, znak graficzny NSZZ „Solidarność” czy wizerunek Mikołaja Kopernika i Fryderyka Chopina. Od strony produkcyjnej Polska jest przygotowana do decyzji o przyjęciu euro – od 2006 r. Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych jest jednym z 15 podmiotów uprawnionych przez Europejski Bank Centralny do druku banknotów euro.

13 grudnia 2007 przedstawiciele 27 państw członkowskich podpisali traktat lizboński. W imieniu Polski dokument podpisali: Prezes Rady Ministrów Donald Tusk, minister spraw zagranicznych Radosław Sikorski. Na czele polskiej delegacji stał Prezydent Lech Kaczyński.

Przystąpienie Polski do układu z Schengen nastąpiło 21 grudnia 2007 (przejścia lądowe i morskie) i 29 marca 2008 (lotniska, wraz z nowym rozkładem lotów). 30 lipca 2007 Polska przeszła pozytywnie techniczne testy dostępu do systemu Schengen. Zgodnie z propozycją Portugalii symboliczne otwarcie granic nastąpiło 21 grudnia 2007 w Worku Turoszowskim, na trójstyku granic polskiej, czeskiej i niemieckiej. Od tego czasu możemy swobodnie podróżować po całej Unii Europejskiej

Kolejna data – 1 maja 2009 – po pięciu latach od przystąpienia Polski do UE, skończyły się okresy ochronne na zakup domów i mieszkań w Polsce przez obywateli UE.

Wejście do UE to też kolejna fala emigracji zarobkowej, przede wszystkim do Wielkiej Brytanii, Niemiec, Holandii i Irlandii. W 2016 liczba Polaków przebywających czasowo w państwach członkowskich UE wynosiła ok. 2,1 mln.

Mniej przyjemne daty:

– 28 lipca 2017 Komisja Europejska, po raz pierwszy w swojej historii, wszczęła postępowanie o naruszenie prawa unijnego przez ustawę z dnia 12 lipca 2017 o zmianie ustawy – Prawo o sądach powszechnych

– w kwietniu 2018 Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł, że Polska złamała prawo unijne prowadząc aktywną gospodarkę leśną w Puszczy Białowieskiej objętej programem Natura 2000

– 2 lipca 2018 Komisja Europejska wobec wejścia w życie przepisów ustawowych leżących u podstaw kryzysu wokół Sądu Najwyższego w Polsce wszczęła procedurę mającą na celu ochronę niezależności Sądu Najwyższego

– we wrześniu 2018 Günther Oettinger wymienił Polskę na czele listy państw (obok „Węgier, Rumunii, rządu Włoch”), które chcą Unię Europejską „osłabić, a nawet zniszczyć”.

Polska była największym (w wartościach bezwzględnych) beneficjentem netto budżetu UE w perspektywie finansowej 2007–2013.  Według Ministerstwa Finansów w latach 2004–2016 do Polski napłynęły środki w wysokości 132,6 mld euro, a składki do budżetu UE wyniosły 44 mld euro (saldo rozliczeń było dodatnie i wyniosło 88,6 mld euro). W 2018 Ministerstwo Finansów poinformowało, że od początku członkostwa Polski w UE do końca sierpnia 2018 Polska otrzymała od UE 153,3 mld euro unijnego wsparcia. W tym samym czasie Polska przekazała do UE ok. 50,5 mld euro. Saldo rozliczeń pomiędzy Polską a UE osiągnęło 102,8 mld euro, co oznacza, że w okresie tym Polska „na czysto” uzyskała od Unii ponad 440 mld zł.

Od 2004 polscy rolnicy są beneficjentami wspólnej polityki rolnej, w tym przede wszystkim dopłat bezpośrednich, które pozwalają na restrukturyzację w tym sektorze

Jak wynika z oficjalnych danych Ministerstwa Finansów, w okresie od 2004 doku do końca marca 2018 Polska otrzymała z unijnej kasy kwotę 147,6 mld euro. Większość niej – 92,5 mld euro – stanowiły środki przeznaczone na tzw. Politykę Spójności, mającą na celu dostosowanie konkurencyjności poszczególnych gospodarek państw unijnych.

 Zgodnie z danymi Eurobarometru z 2017 Polacy zajmują czwarte miejsce wśród narodów UE najlepiej oceniających członkostwo ich państwa w Unii Europejskiej (po Niemcach, Holendrach, Irlandczykach i Luksemburczykach) z 71% zadowolonymi . Według sondażu z września 2018 przeprowadzonego przez Kantar Millward Brown 83% Polaków chce, aby Polska pozostała członkiem Unii Europejskiej, za opuszczeniem opowiedziało się 11% ankietowanych, brak zdania w tej sprawie wyraziło 3% ankietowanych.

 Często dość eurosceptyczne wypowiedzi padają z ust polityków związanych z PiS. Prezydent Andrzej Duda we wrześniu 2018 stwierdził, że Unia Europejska to „wyimaginowana wspólnota, z której dla nas niewiele wynika”,  a chociażby Witold Waszczykowski oświadczył: „Musimy realizować polskie interesy, a nie fetysz jedności Unii”.

Również niektóre media regularnie promują postawy eurosceptyczne (m.in. „Telewizja Polska” (od 2016) „Telewizja Republika”, „Nasz Dziennik”  czy Radio „Maryja”). Wojciech Cejrowski powiedział  „Nienawidzę tego ścierwa sowieckiego, którym jest Unia Europejska”. Skrajne wypowiedzi eurosceptyczne, wręcz wrogie wobec Unii Europejskiej są często zamieszczane w m.in. tygodniku „Do Rzeczy”.

Według badań przeprowadzonych przez Joannę Konieczną-Sałamatin im silniejsze jest zaangażowanie kościelne respondentów, tym większy jest sceptycyzm wobec UE. Postawę tę wzmacniają eurosceptyczni duchowni, mimo że Episkopat Polski poparł członkostwo Polski w UE. Do grona eurosceptyków należy m.in. o. Tadeusz Rydzyk, który nazwał Unię Europejską „nowym Związkiem Radzieckim”.

Ambasador Polski przy Unii Andrzej Sadoś ocenił, że 17 lat naszego członkostwa we Wspólnocie okazało się sukcesem. Podkreślił, że ważne są też perspektywy i zadania, które Polska będzie mogła z sukcesem realizować dzięki integracji z Unią.

Jeden przykład, ze strony internetowej miasta Jaworzno  https://www.um.jaworzno.pl/pl/aktualnosci/6557/17_lat_polski_w_unii_europejskiej.html :1 maja 2021 roku będziemy świętować 17. rocznicę wejścia Polski do Unii Europejskiej. Przez te wszystkie lata, dzięki współpracy i wymianie doświadczeń, a przede wszystkim środkom europejskim, nasz kraj przeszedł niesamowitą metamorfozę. Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej, przyspieszyło proces zmian inwestycyjnych, infrastrukturalnych i społecznych. Jaworzno może pochwalić się całą gamą wykonanych inwestycji i projektów z dofinansowaniem unijnym.

Można pokusić się o małe podsumowanie: przez ostatnie 17 lat dzięki środkom z UE i polskim zostało zrealizowanych 287 tysięcy projektów o wartości ponad biliona złotych, dotyczących każdej sfery życia – ponad 667 miliardów złotych pochodziło z funduszu europejskiego. Od 2004 roku wybudowano prawie 20 tysięcy kilometrów dróg i autostrad, 10 tysięcy sieci wodociągowej. W latach 2014-2020 prawie 190 tysięcy osób dostało bezzwrotne dotacje ze środków unijnych na założenie firmy.

W latach 2021-2027 Polska otrzyma z Unii 770 miliardów złotych.

– Unia Europejska potrzebuje Polski, a Polska potrzebuje Unii (…) Musimy pielęgnować więzi, które udało się nam stworzyć przez 17 lat – napisała Danuta Hübner i dodała – Mamy przecież decydujący głos w dyskusji jaka będzie przyszłość Polski we Wspólnocie i sama Unia.

Polska doskonale wykorzystała ostatnie lata. Wielokrotnie podawano nas za przykład. Pamiętajmy z jakiego punktu startowaliśmy pod koniec lat 80-tych, a potem na początku XXI wieku…

Teraz jesteśmy w zupełnie innym miejscu: czujemy się obywatelami Europy i Świata, podróżujemy i pracujemy w każdym zakątku naszego globu. Budujemy firmy, coraz częściej wychodzące poza obszar krajowy. Mamy doświadczenie i jesteśmy narodem wykształconym. Wykorzystajmy te zdobycze ostatnich pokoleń, wykorzystajmy jeszcze panujący głód rozwoju, ale też i szanse, jakie daje nam przynależność do europejskiej rodziny (może nie idealnej, ale zawsze rodziny).

Korespondencja: Ewa Trzcińska –   ekspert biznesowy, doświadczony organizator eventów biznesowych i targowych, tłumaczka języka włoskiego. Kontakt [email protected]




Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *