Zakończyła się kolejna edycja festiwalu Polovers Days. Tym razem zakochani w Polsce zgromadzili się w Maceracie w dniach od 30 czerwca do 2 lipca 2023 r. Organizatorami było Stowarzyszenie Narodowe Kombatantów i Weteranów – sekcja Macerata (ANCR) wraz ze Stowarzyszeniem Polsko Włoskim Nowym w Marche (AIPNM), Polovers, Szkołą Języka i Kultury Polskiej ANDERS w Marche i Umbrii, pod patronatem miasta Macerata, Ambasady RP w Rzymie z Polish Heritage Days, Instytutu Pamięci Narodowej, Konsulatu Honorowego Polski w Ankonie, Związku Polaków we Włoszech i Polish Tourism Organization.
.
.
.
Zgodnie z programem na główny plac miasta – Piazza della Liberta przyjechała ambasador Polski z Rzymu Anna Maria Anders, córka generała Władysława Andersa. To właśnie dokładnie 79 lat temu wojska polskie pod jego dowództwem weszły na ten sam plac, przypieczętowując niepodległość osiągniętą po wielu latach okupacji niemieckiej. Dla uczczenia rocznicy tego wydarzenia jak déjà-vu stanął na placu opancerzony pojazd Bren Carrier, dokładnie taki sam, jak w 1944 r. Ten zabytkowy wojskowy środek transportu 2. Korpusu Polskiego został udostępniony dzięki Luca Cimarosa z Muzeum Dwóch Wojen Światowych i Gminie Loro Piceno specjalnie na tę okazję.
.
.
.
.
.
.
Uroczystości rozpoczęły się tuż po godzinie 17, z niewielkim opóźnieniem, gdyż ogromna ulewa nie pozwoliła uczestnikom przybyć na czas. Burmistrz miasta Macerata bardzo serdecznie przywitał polską delegację z Rzymu i zaprosił do Sali Rady Miasta w ratuszu. Powitalna ceremonia odbyła się w obecności przedstawicieli władz okolicznych miasteczek, reprezentacji lokalnych instytucji, stowarzyszeń, grupy sympatyków Polski, jak i licznej Polonii z prowincji Macerata. Uroczyste przemówienia, wymiana upominków i serdeczna atmosfera natychmiast zacieśniły polsko-włoskie relacje.
.
.
.
.
Jako kolejny punkt programu Polovers Days przewidziane były muzyka i tańce na głównym placu miasta. Niestety niesprzyjające warunki atmosferyczne zmusiły tancerzy i gości do schronienia się w pobliskiej, ale przepięknej sali Teatru Filarmonica. To tam zespół folklorystyczny „I Pistacoppi” przedstawił saltarello, taniec, do zatańczenia którego zaproszeni zostali wszyscy obecni, nawet polska dyplomacja. Tuż po melodiach folklorystycznych nadszedł czas na walca do muzyki znanego włoskiego kompozytora Niccolò Paganini. Reprezentacja Società di Danza Macerata – “Stile '800” zatańczyła przepiękne figury i bezbłędne kroki. Pary w oryginalnych strojach zachęciły obecnych do kolejnego tańca, a był nim polonez.
.
.
.
.
.
Około 30 par od kilku miesięcy ćwiczyło kroki tradycyjnego tańca polskiego, aż wreszcie przyszedł czas na występ. W pierwszej i drugiej parze Ambasador RP w Rzymie Anna Maria Anders oraz burmistrz Maceraty Sandro Parcarol w parach z Mauro Radici, prezesem Stowarzyszenia ANCR i Anną Traczewską, dyrektorką Szkoły Języka i Kultury Polskiej Anders. W kolejnych parach Konsul RP w Rzymie Agata Ibek-Wojtasik z przewodniczącym Rady Miejskiej Maceraty Francesco Luciani. Cristina Gorajski Visconti Konsul Honorowa RP z Ankony i Anna Kurdziel z partnerami, a za nimi przyjezdni goście nawet z Rzymu, Turynu i Forlì oraz liczna Polonia z Marchii i lokalni Włosi rozkochani w kulturze polskiej. To było niesamowite wydarzenie, które zakończyło się brawami i satysfakcją. Był to wspaniały przykład polsko-włoskiej przyjaźni i zacieśnienia relacji kulturalnych.
.
.
.
.
.
.
Wieczór uwieńczony został uroczystą kolacją w Restauracji Hotelu Villa Quiete i tańcami przy muzyce dance zespołu Shiny Disco Ball. I pomyśleć, że ten budynek 79 lat temu gościł żołnierzy 2. Korpusu Polskiego i widział plany strategii bitew, aby dziś mógł rozbrzmiewać śmiechem i gwarem osób cieszących się wywalczoną wolnością. Nadszedł też moment, aby pożegnać się z panią konsul Agatą Ibek-Wojtasik, gdyż kończy się mandat jej misji dyplomatycznej we Włoszech. Z łezką w oku, ale i z ogromnymi brawami otrzymała podziękowanie za swoją pracę. Piękny tort przypieczętował wszystkie okoliczności tego wieczoru.
.
.
.
.
.
.
W sobotni poranek przedstawiciele polskiej dyplomacji z Rzymu na w towarzystwie burmistrza miasta Macerata odwiedzili Palazzo Buonaccorsi. Mieści się tam muzeum, które gości wystawę karet i powozów, zbiory sztuki dawnej i współczesnej oraz bibliotekę. Następnie, pomimo brzydkiej pogody, goście, w towarzystwie Riccardo Sacchi radnego do spraw turystyki i sportu, odwiedzili Sferisterio –plenerowy teatr z półeliptyczną areną, pierwotnie przeznaczony do gry w piłkę, później zaadaptowany na salę koncertową i operę, uważany za akustycznie idealny dla śpiewaków i dyrygentów.
.
.
.
.
.
Około godziny 10.30 odbyła się uroczysta inauguracja Galerii Antichi Forni, gdzie organizatorzy Polovers Days przewidzieli 2 dni festiwalu polskiej kultury i historii. Pani ambasador przecięła wstęgę do lokalu, gdzie publiczność mogła odwiedzić wystawy multimedialne, fotograficzne i dokumentalne: „30.6.1944 Wyzwolenie Maceraty” dzięki Centro Studi Balelli; „Historia 2. Korpusu Polskiego”; „Historia hymnów narodowych Polski i Włoch”. Wystawom towarzyszyły stanowiska poświęcone turystyce, szkolnictwu polonijnemu i promocji polskiej historii.
.
.
.
.
.
Po godzinie 16.00 odbyła się konferencja, którą otworzyła mgr Maria Aleksandra Radożycka Paoletti, wiceprezes Stowarzyszenia AIPNM i historyk okresu II wojny światowej. Prelekcją zatytułowaną „Drogi wojny – drogi przyjaźni” w cudowny sposób przybliżyła biografię jednego z polskich żołnierzy 2. KP, który związał swoje powojenne życie z regionem Marche. Przede wszystkim jednak zgłębiła i przedstawiła, jak doszło do wyzwolenia Maceraty, opierając się na dziennikach wojennych.
.
.
.
Tuż po niej wystąpił Aldo Chiavari, Komandor Orderu Zasługi Republiki Włoskiej i autor książki „L’ultima guerra in Val di Chienti. (1940-46). Il passaggio del fronte e la liberazione del Maceratese” [ „Ostatnia wojna w dolinie Val di Chienti. (1940-46). Przejście frontu i wyzwolenie okolic Maceraty”]. Swej wypowiedzi nadał tytuł „Riconoscenza”, czyli wdzięczność, pragnąc w ten sposób podkreślić, że Włosi w ogóle, ale przede wszystkim ci z regionów Adriatyku wyzwoleni przez 2 Korpus Polski, nigdy nie okazali należytej wdzięczności tym, którzy oddali życie, aby pomóc uwolnić się od nazistowskiego faszyzmu. Podparł się również wspomnieniami ze swojego dzieciństwa, kiedy to spotkał polskich żołnierzy.
Przez Elżbietę Grzyb, prezes Ogniska Polskiego w Turynie została przedstawiona krótka historia dotycząca relacji reprezentowanego przez nią stowarzyszenia z Acquafondata i Monte Cassino oraz przyjaźni zacieśnionej z mieszkańcami Acquafondata dzięki ś.p. Romanowi Neri.
.
.
.
Następnie nadszedł czas na wywiad Anny Traczewskiej wiceprezes Światowego Stowarzyszenia Mediów Polonijnych z Cristiną Gorajski Visconti, Konsul Honorową RP w Ankonie. Rozmowa dotyczyła głównie książki, która została wydana z okazji 10-lecia konsulatu. Publikacja „Il Sopravvissuto” została zadedykowana przez córkę Bolesławowi Gorajskiemu, żołnierzowi 2. KP. Opowieść o jego życiu wiąże ona z aktualną działalnością konsulatu.
Prof. Alvise Manni i mgr Alberto Cacciamani przedstawili rezultaty bogatej i intensywnej pracy Centro Studi Civitanova Marche. Ich poszukiwania przyczyniły się do wydania kilku publikacji pełnych fotografii i śladów wojsk polskich w regionie Marche, które przybliżyli słuchaczom podczas konferencji. Prof. Marco Iommi z Centro Studi Montecosaresi podobnie wspomniał o pracach badawczych, jakie przeprowadza wraz z kolegą Fabrizio Quattrini. Nie tylko zgłębiają losy żołnierzy wojska polskiego, ale z ogromnym zaangażowaniem przekazują je młodemu pokoleniu i upamiętniają w corocznych uroczystościach.
.
.
.
.
Nie mogło zabraknąć głosu redaktora Maurizio Verdenelli, który, opierając się na wyświetlonych zdjęciach, przybliżył historię płk. Antoniego Mosiewicza, który to po wojnie założył rodzinę i osiadł na stałe w okolicy Maceraty. Do konferencji przyłączył się również Vito Carlo Mancinelli, zakochany w Polsce od dziecka, zafascynowany polskimi żołnierzami i wdzięczny narodowi polskiemu za chwalebne czyny tu, we Włoszech.
Ta kilkugodzinna konferencja dała głos Włochom, aby mogli wyrazić swoje zdanie o polsko-włoskich relacjach w prowincji Macerata i nie tylko. Wielu gości doceniło spontaniczne wypowiedzi, jak i bogatą dokumentację tej biało-czerwonej przyjaźni.
.
.
.
.
Wystawa była otwarta również w niedzielę 2 lipca, liczni zwiedzający zatrzymali się przy fotografiach, panelach i stanowiskach, aby zgłębić proponowaną tematykę. Wśród nich miło nam wspomnieć rodzinę z Cieszyna przebywającą na wakacjach w Porto Recanati, a która nawet rowerem dotarła do Maceraty.
O godzinie 9.30 w kościele Sacro Cuore odbyła się msza święta odprawiona przez ks. Gennaro za pokój i oba narody, za poległych w obronie kraju i za polsko-włoskie braterstwo broni. W obecności radnego Paolo Renna przedstawiciele przybyłych stowarzyszeń odwiedzili pobliską kapliczkę Sacrario Militare della provincia di Macerata poświęconą żołnierzom poległym w pierwszej i drugiej wojnie światowej.
.
.
.
.
W niedzielne popołudnie swe gościnne progi otworzył dyrektor Narodowego Muzeum Archeologicznego Marchii w Ankonie dott. Diego Voltolini, proponując wystawę „Na bursztynowym szlaku – między Polską a Włochami”. Prelekcję o historii bursztynowego szlaku wygłosił prof. Tomasz Bała, natomiast o skamieniałościach wypowiedział się prof. paleontologii Marco Peter Ferretti z wydziału Geologii Szkoły Nauki i Technologii UNICAM. Mgr Anna Czerwińska przybliżyła aktualne dane dotyczące handlu jantarem.
.
.
.
.
Tak zakończyła się pierwsza edycja Polovers Days Macerata czyniąc ją tym samym stolicą przyjaźni polsko-włoskiej. Dla wielu była ogromną niespodzianką, dla innych ukoronowaniem wieloletnich starań o podtrzymanie pamięci o polskich bohaterach. Był to też sposób na poznanie polskiej kultury i historii, którą Polovers mają zamiar propagować wśród wszystkich gmin w dolinie Val di Chienti i prowincji Macerata.
Materiał video jest dostępny na stronie videoPYJA.com klikając na poniższe zdjęcie:
.
.
Relacja Anna Traczewska – POLOVERS
Foto: per Polovers – Luca Bussotto, Jan Rzepka – Polonia to My, Ewa Madrak, Bogumiła Pozorska
