Cmentarz wojenny w Loreto stanowi miejsce pochówku żołnierzy 2. Korpusu Polskiego, którzy walczyli o wyzwolenie Włoch w latach 1944-45. Jest miejscem spoczynku bohaterów, których poświęcenie i odwaga przetrwały próbę czasu. Charakteryzuje się skromnymi białymi krzyżami przy każdym grobie, co oddaje ducha ich bohaterskiego czynu. Jest miejscem hołdu, skupienia i zadumy, gdzie zapalone znicze na grobach przypominają o wdzięczności za ich poświęcenie.
.
.
2 listopada 2023 roku, w Loreto, odbyła się uroczystość zaduszna. Rozpoczęła się o godzinie 17.00 zejściem schodami wszystkich przybyłych w stronę cmentarza. Orszakowi prowadzonemu przez nowego Konsula RP w Rzymie Bartosza Skwarczyńskiego i przez Konsul Honorową Polski w Ankonie Cristinę Gorajski Visconti towarzyszyli ks. prałat Paweł Ptasznik z Rzymu, wiceburmistrz Loreto Nazzareno Pighetti oraz liczni przedstawiciele sił zbrojnych różnych stopni. W stronę cmentarza udał się poczet sztandarowy Szkoły Języka i Kultury Polskiej Anders we Włoszech wraz z niektórymi nauczycielami, uczniami i rodzicami oraz reprezentanci Stowarzyszenia Włosko-Polskiego Nowego w Marche, grupa POLOVERS i liczna Polonia włoska.
Nie zabrakło Sióstr Nazaretanek, które od lat opiekują się cmentarzem. Sztandar miasta Loreto, flagi i sztandary różnych włoskich stowarzyszeń broni wypełniły korowód, aby oddać hołd poległym. Jak co roku obecni byli: Krajowe Stowarzyszenie Okaleczonych i Inwalidów Wojennych sekcja Loreto, Krajowe Stowarzyszenie Kombatantów i Weteranów sekcja Macerata, Krajowe Stowarzyszenie Sił Lotniczych sekcja Loreto, Krajowe Stowarzyszenie Karabinierów sekcja Loreto, Niezależne Stowarzyszenie Bersaglieri sekcja Loreto, Krajowe Stowarzyszenie Straży Pożarnych Korpusu Narodowego wraz z przedstawicielami OSP GRS Strażacy Wspólnie przeciw Białaczce ITALIA.
.
.
.
.
.
Orszak przeszedł przez główną bramę, kierując się pod centralny pomnik z masztem i polską flagą . Po krótkiej modlitwie zainicjowanej przez ks. prałata, przedstawiciele władz i organizacji złożyli wieńce i kwiaty, a uczniowie i rodacy zapalili symboliczne znicze. W schyłkowych promieniach zachodzącego słońca, oddany został hołd poległym żołnierzom, a zapalone świece na grobach świadczyły o głębokiej wdzięczności za ich poświęcenie.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
Następnie uroczystość przeniosła się do bazyliki loretańskiej, gdzie biskup Fabio dal Cin w asyście przybyłego z Rzymu ks. prałata Ptasznika celebrował uroczystą mszę świętą o godzinie 18.00. Wypełniona po brzegi bazylika gościła licznych członków Polonii włoskiej, przedstawicieli władz polskich we Włoszech oraz lokalnych włoskich urzędników: Davide Garra, wiceprefekta Ankony, burmistrza miasta Loreto Moreno Pieroni i Trei – Franco Capponi, a także dowódców sił zbrojnych obu państw. Podczas homilii biskup Dal Cin wspomniał o poległych polskich żołnierzach, za których dusze często się modli, a ich groby odwiedza na pobliskim cmentarzu. Gospodarz sanktuarium świętego domku zapewnił, że bazylika pozostaje otwarta dla wszystkich pielgrzymów, zwłaszcza dla Polaków, którzy dzięki męstwu swoich żołnierzy są tu zawsze mile widziani i powinni się tu czuć jak w domu.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
Po zakończeniu uroczystości wielu uczestników, w tym biskup, odwiedziło kaplicę polską, która zachwyca pięknymi freskami. Przedstawiają one między innymi zwycięstwo Jana III Sobieskiego pod Wiedniem (1683) oraz Cud nad Wisłą (1920). Zwycięstwo pod Wiedniem uchroniło Europę przed zalewem islamu, a bitwa nad Wisłą przed inwazją bolszewików.
W dalszej części wieczoru, z inicjatywy Stowarzyszenia Włosko-Polskiego Nowego w Marche, odbyło się spotkanie lokalnej Polonii z nowym rzymskim konsulem RP Bartoszem Skwarczyńskim. Kolacja stanowiła doskonałą okazję do bliższego poznania się i wymiany myśli dotyczących przyszłej współpracy.
.
.
.
Korespondencja Anna Traczewska, Polovers.
