Wszyscy ci, którzy grają w szachy znają zapewne nietypowe otwarcie, zwane apertura alla polacca, lub apertura Orang-Utan (debiut orangutana), albo jeszcze apertura Sokolskij (od nazwiska rosyjskiego szachisty Aleksieja Sokolskiego, który po raz pierwszy opracował teoretycznie tę polską taktykę).
Autorem „debiutu orangutana” był Ksawery Tartakower, polski mistrz szachów i autor wielu szachowych powiedzonek.
Urodził się w 1887r. w rosyjskim Rostowie nad Donem, gdzie jednak zamordowano jego rodziców w czasie pogromu Żydów, i jako 12-letni chłopiec uciekł z Rosji do Genewy, potem w 1904r. do Wiednia i tam ukończył studia prawnicze. Po I wojnie światowej przeniósł się do Paryża, gdzie zajął się szachami zawodowo, ale przyjmując obywatelstwo nowoutworzonej II Rzeczpospolitej, chociaż języka polskiego już praktycznie nie pamiętał. Oprócz częstych udziałów w turniejach, Tartakower był autorem szachowych poradników i książek, oraz artykułów prasowych opisując nowatorskie teorie hipermodernistyczne.
Ale do historii strategii szachowych przeszedł w 1924 r. w Nowym Jorku, gdzie zaprezentował swoje nader innowacyjne otwarcie. Według legendy, przed turniejem odwiedził nowojorskie zoo i tam zaispirowały go ruchy orangutana, właśnie na jego cześć nazwał manewr „otwarciem orangutana”.
Tartakowski zdobył dla Polski wiele medali w międzynarodowych Olimpiadach szachowych. Jednak po zakończeniu II wojny światowej i zmianie ustroju w Polsce, postanowił pozostać we Francji przyjmując francuskie obywatelstwo.
Agnieszka B. Gorzkowska