Gratulacje, gratulacje i jeszcze raz gratulacje. Prozy Olgi Tokarczuk można nie lubić, ba, można jej nie rozumieć, zwłaszcza wydanych w zeszłym roku „Opowiadań bizarnych”, ale mam nadzieję, że jej sukces ucieszył wszystkich. Nie tylko ludzi związanych z literaturą, czy szeroko pojętą kulturą, ale po prostu każdego Polaka. Raz jeszcze gratuluję! – tak literackiego Nobla dla polskiej pisarki publicznie skomentował Piotr Borlik, autor poczytnych kryminałów. I tak też powinniśmy reagować wszyscy, bo 10 października 2019 roku to wyjątkowy dzień dla polskiej literatury, ale też najlepsza z możliwych promocja Polski na świecie.
W tym roku Szwedzka Akademia przyznała dwie Literackie Nagrody Nobla – za 2018 i 2019 rok – ponieważ w ubiegłym roku w związku ze skandalem seksualnym w szeregach Akademii i ujawnieniem przecieków dotyczących nagród podjęto decyzję o nie przyznawaniu wyróżnienia.
I tak nagrodę za 2018 rok dostała Olga Tokarczuk, natomiast wyróżnienie za rok 2019 otrzymał Peter Handke – austriacki pisarz i tłumacz.
Olga Tokarczuk została uhonorowana Noblem za „wyobraźnię narracyjną, która z encyklopedyczną pasją prezentuje przekraczanie granic jako formę życia”. Po 23 latach Nobel literacki trafił znowu do Polski, a sama Tokarczuk stała się 15-tą kobietą na świecie wyróżnioną w ten sposób.
W ciągu doby od ogłoszenia wyników informacje o nagrodzie i gratulacje składane autorce pojawiły się w sieci 35 tys. razy, jak wynika z danych IMM. Ich zasięg oszacowano aż na 94,1 mln! Oznacza to, że średnio każdy Polak mógł zetknąć się z informacją o nagrodzie dla Tokarczuk 2,5 raza.
We wszystkich przekazach medialnych najczęściej pojawiającą się informacją jest sam fakt otrzymania przez Olgę Tokarczuk Literackiego Nobla i jej polskie pochodzenie. To jest wydarzenie nie do przecenienia dla polskiej kultury i dla promocji Polski w ogóle. Oczywiście, zauważona została reakcja ministra kultury Piotra Glińskiego na wiadomość o nagrodzie, a także deklaracja Jerzego Kwiecińskiego, ministra finansów o zaniechaniu podatku PIT od przychodów związanych z Nagrodą Nobla.
„Przyznanie Oldze Tokarczuk Literackiej Nagrody Nobla jest wydarzeniem niezwykle ważnym dla Polski. Zwróćmy uwagę, jak niewielu Polaków zostało wyróżnionych przez słynny Komitet Noblowski, jak ogromnym prestiżem charakteryzuje się ta nagroda i jak szeroko komentowane są na świecie wyniki przyznania Literackiego Nobla. Trudno wyobrazić sobie lepszą promocję Polski, w której wychowała i ukształtowała się osoba o tak niezwykłej wrażliwości i talencie literackim” – komentuje w swoich publicznych wystąpieniach Nina Kowalewska-Motlik, prezes New Communications.
Z koleji Sebastian Hejnowski, CEO MSL Central and Eastern Europe, w swoich publicznych wypowiedziach podkreśla, że „to wielka sprawa dla Polski” i dodaje, że „rozumieją to też nasze władze, które jeszcze niedawno dystansowały się od noblistki, a dziś zgodnie jej gratulują i zapewniają, że doczytają jej książki”. Słusznie zauważa, że nagroda zwróci na chwilę oczy świata na Polskę i „podkreśli walory, na których nam najbardziej zależy – bogactwo kulturowe, które jest magnesem dla turystyki, a także cennym zasobem przy przyciąganiu ekspatów, wybierających kraj w naszym regionie, w którym chcą się osiedlić”.
Najlepszymi ambasadorami swojego kraju są jego mieszkańcy. Teraz mamy wspaniałą, docenioną przez Komitet Noblowski ambasadorkę polskiej kultury i Polski. Powinniśmy to jak najlepiej wykorzystywać w promocji kraju. Tym bardziej, że jak wynika z opublikowanego niedawno raportu Najwyższej Izby Kontroli, promocja polskiej kultury za granicą nie jest zbyt efektywna. Prowadzona bez koordynacji działań, bez spójnej koncepcji nie przynosi oczekiwanych skutków, mimo sporych nakładów finansowych.
Teraz mamy tzw. samograja! Wykorzystajmy ten moment zainteresowania polską noblistką i wykorzystajmy do promocji Polski i polskiej kultury. Bądźmy dumni z sukcesu Olgi Tokarczuk i powiedzmy o tym światu. Nobel dla Tokarczuk to szansa na budowę pozytywnych skojarzeń z Polską. Miejmy nadzieję, że tę nagrodę wykorzystają publiczne instytucje odpowiedzialne za ten obszar: Instytut Adama Mickiewicza, Instytut Książki, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego czy Ministerstwo Spraw Zagranicznych.
Nazwisko Olgi Tokarczuk będzie teraz na ustach całego świata, jest to idealna okazja, aby zwrócić uwagę na Polskę i również na polską literaturę i kulturę współczesną.
Olga Tokarczuk typowana do najważniejszej literackiej nagrody świata była od kilku lat. Jej szanse mocno wzrosły w ubiegłym roku, gdy otrzymała International Booker Prize za jedną ze swoich najlepszych powieści „Bieguni”. Laureatka Literackiego Nobla debiutowała w 1993 roku, wydając książkę „Podróż ludzi Księgi”, popularność zdobyła dzięki swojej trzeciej powieści zatytułowanej „Prawiek i inne czasy” z 1996 roku. Za tę książkę Olga Tokarczuk otrzymała pierwszą z pięciu nagród Nike Czytelników, Paszport „Polityki” oraz nagrodę Fundacji im. Kościelskich.. Pochodząca z Sulechowa 57-letnia pisarka stworzyła także m.in. „Prowadź pług przez kości umarłych”, „Prawiek i inne czasy”, „Dom dzienny, dom nocny”, „E. E” czy – wydany w ubiegłym roku – zbiór opowiadań „Opowiadania bizarne”. Tokarczuk napisała 17 książek. Należy do grona najczęściej tłumaczonych polskich pisarzy. Prawa do tłumaczenia jej książek zostały sprzedane już do ponad dwudziestu krajów.
Olga Tokarczuk to także scenarzystka w filmie „Pokot” w reżyserii Agnieszki Holland.
Korespondencja: Ewa Trzcińska, ekspert biznesowy, doświadczony organizator eventów biznesowych i targowych, tłumaczka języka włoskiego. Kontakt [email protected]
