Polsko-włoskie seminarium ogrodowe „Citri et aurea”, 1–3 września 2020

Realizowany z sukcesem od 2019 r. projekt „Citri et Aurea” rozwija się znakomicie, podobnie jak współpraca pomiędzy Galerią Uffizi a Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie. We wrześniu 2020 r. w Warszawie odbędzie się specjalistyczne seminarium z udziałem pracowników historycznych rezydencji z Polski i Włoch, podczas którego zaprezentowane zostaną osiągnięcia obu krajów w konserwacji zabytkowych ogrodów i kolekcji cytrusów.

Umocnienie kontaktów dyplomatycznych pomiędzy dworami wielkiego księcia Toskanii Kosmy III Medyceusza i króla Jana III po zwycięskiej bitwie pod Wiedniem zaowocowało przesłaniem do Wilanowa ośmiu skrzyń roślin w 1684 r. Wśród gatunków wymienionych w źródłach znajduje się m.in. cytryna lumia zwana Jabłkiem Adama (Citrus lumia ‘Pomum Adami’), wręczana w tamtych czasach w dowód przyjaźni. Delikatny transport pokonał ponad 1600 km trudnej drogi z Florencji do Warszawy. Niezwykła historia roślin sprzed prawie 340 lat stała się przyczynkiem do rozpoczęcia współpracy pomiędzy Ogrodami Boboli zarządzanymi przez Galerię Uffizi a Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie dotyczącej historycznych kolekcji cytrusów.

Ogrody Boboli mogą poszczycić się niezwykłą kolekcją cytrusów, uznawaną za jeden z najważniejszych zbiorów w Europie. Obejmuje ona przeszło 500 donic z drzewami cytrusowymi ok. 90 różnych odmian, spośród których ponad 20 stanowią dawne odmiany z czasów Medyceuszy. Do dziś rośliny utrzymywane są z zachowaniem tradycyjnych metod uprawy oraz toskańskiego rzemiosła.

Pracownicy Ogrodów Boboli swoją ekspercką wiedzą wesprą zespół muzeum w Wilanowie w realizacji niezwykle trudnego przedsięwzięcia – rekonstrukcji kolekcji historycznych odmian cytrusów. Proces jej odtwarzania rozpoczęto w 2016 r., gdy w ogrodzie barokowym pojawiło się 38 drzew pomarańczowych umieszczonych w charakterystycznych dębowych donicach malowanych w biało-zielone pasy. Wilanowska kolekcja liczy obecnie ponad 100 egzemplarzy cytrusów w 7 gatunkach i stanowi rzadki w Polsce zbiór drzew oranżeryjnych.

W pierwszym etapie projektu „Citri et Aurea”, zrealizowanym w 2019 r., troje pracowników wilanowskiego muzeum przybyło do Florencji z wizytą studyjną, aby zapoznać się z tradycyjnymi metodami uprawy oraz toskańskim rzemiosłem ogrodowym. Przyjazd stał się okazją do wymiany wiedzy i doświadczeń w zakresie konserwacji ogrodów historycznych i kolekcji drzew cytrusowych.

Podczas polsko-włoskiego seminarium ogrodowego online zaplanowanego w dniach 1–3 września zaprezentowane zostaną osiągnięcia instytucji obu krajów na polu konserwacji zabytkowych ogrodów i kolekcji cytrusów. To unikatowy przykład współpracy pomiędzy Polską a Włochami w obszarze sztuki ogrodowej.

Program wykładów:

Jacek Kuśmierski – Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie

Historia i przyszłość wilanowskiej kolekcji cytrusów

Łukasz Przybylak – Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie

Wilanowski ogród oranżeryjny – historia i perspektywy

Bianca Maria Landi, Paola Ruggieri – Ogrody Boboli, Florencja

Korzenie i przyszłość. Konserwacja, ochrona i rewaloryzacja Ogrodów Boboli

Gianni Simonti, Ogrody Boboli, Florencja

Historyczna kolekcja cytrusów Ogrodów Boboli z perspektywy 470 lat. Odmiany, architektura, materiały i metody uprawy na przestrzeni wieków

Monika Kordiukiewicz – Urząd Miejski w Białymstoku

Ogród Branickich w Białymstoku – 10 lat po rewaloryzacji

Agnieszka Chmielewska – Muzeum w Nieborowie i Arkadii

Ile prawdy jest w legendzie – fakty i mity dotyczące nieborowskiej kolekcji roślin cytrusowych

Beata Kańska – Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie

Oranżerie Łazienek Królewskich – fakty i legendy o kolekcjach roślin cytrusowych

Wystąpienia prelegentów zostaną nagrane i udostępnione na kanale YouTube Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie. Aktualne informacje o seminarium znajdują się na stronie: www.wilanow-palac.pl

Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach Programu „Kultura Inspirująca”. Partnerem strategicznym jest Galeria Uffizi we Florencji. Inicjatywę wspierają: Instytut Polski w Rzymie, Stacja Naukowa Polskiej Akademii Nauk w Rzymie, Włoski Instytut Kultury w Warszawie, Europejski Szlak Ogrodów Historycznych i Polska Organizacja Turystyczna.

Dla zainteresowanych, dodatkowa ciekawostka: Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie wraz z Polską Organizacją Turystyczną w Rzymie opracowali specjalny szlak „Palazzi, giardini e agrumi„.

Seminario polacco-italiano sul giardino “Citri et aurea”, 1-3 settembre 2020

Il progetto “Citri et Aurea”, in realizzazione con successo dal 2019, sta vivendo un eccellente sviluppo, così come la collaborazione tra la Galleria degli Uffizi e il Museo del Palazzo del Re Jan III di Wilanów. Nel settembre 2020 si terrà a Varsavia un seminario specialistico con la partecipazione dei dipendenti di residenze storiche provenienti dalla Polonia e dall’Italia, durante il quale verranno presentati i risultati di entrambi i paesi nella conservazione dei giardini storici e delle collezioni di agrumi.Il consolidamento dei contatti diplomatici tra le corti del granduca di Toscana Cosimo III de’ Medici e di Re Jan III dopo la vittoriosa battaglia di Vienna portò, nel 1684, all’invio di otto casse di piante a Wilanów. Tra le varietà menzionate nelle fonti troviamo il limone lumia chiamato Pomo d’Adamo (Citrus lumia ’Pomum Adami’), che veniva donato a quei tempi come prova di amicizia. Il delicato carico percorse gli oltre 1600 km della difficile strada da Firenze a Varsavia. La straordinaria storia delle piante di quasi 340 anni fa ha contribuito all’avvio della collaborazione imperniata sulle storiche collezioni di agrumi tra il Giardino di Boboli, gestito dalla Galleria degli Uffizi, e il Museo del Palazzo del Re Jan III a Wilanów.

Il Giardino di Boboli può vantare un’eccezionale collezione di agrumi, considerata una delle più importanti raccolte a livello europeo. Comprende oltre 500 vasi con alberi di agrumi di circa 90 varietà diverse, tra le quali oltre 20 costituiscono antiche varietà del periodo dei Medici. Le piante vengono conservate affidandosi tuttora a metodi di coltivazione tradizionali e all’arte toscana del giardino.

I dipendenti del Giardini di Boboli, con le loro conoscenze specialistiche, supporteranno il team del museo di Wilanów nella realizzazione di un’impresa estremamente complessa – ricostruire la collezione delle varietà storiche di agrumi. Il processo della sua ricostituzione ha preso il via nel 2016, quando nel giardino barocco sono comparsi 38 aranci, collocati in caratteristici vasi di quercia dipinti a strisce bianche e verdi. La collezione Wilanów conta attualmente oltre 100 esemplari di agrumi di 7 specie e rappresenta una rara collezione in Polonia di alberi da orangerie.

Nella prima fase del progetto “Citri et Aurea”, realizzata nel 2019, tre dipendenti del museo di Wilanów si sono recati a Firenze in visita di studio per apprendere i metodi di coltivazione tradizionali e l’arte toscana del giardino. La visita è stata l’occasione per scambiare conoscenze ed esperienze nel campo della conservazione dei giardini storici e delle collezioni di alberi di agrumi.

Durante il seminario online polacco-italiano sul giardino in programma nei giorni 1-3 settembre, verranno presentati i risultati delle istituzioni di entrambi i paesi nell’ambito della conservazione dei giardini storici e delle collezioni di agrumi. Si tratta di un esempio unico di collaborazione tra Polonia e Italia nel campo dell’arte dei giardini.

Il programma del seminario:

Jacek Kuśmierski – Museo del Palazzo del Re Jan III a Wilanów

Storia e futuro della collezione di agrumi di Wilanów

Łukasz Przybylak – Museo del Palazzo del Re Jan III a Wilanów

Giardino dell’orangerie di Wilanów – storia e prospettive

Bianca Maria Landi, Paola Ruggieri – Giardino di Boboli, Firenze

Radici e futuro. Conservazione, tutela e valorizzazione del Giardino di Boboli

Gianni Simonti – Giardino di Boboli, Firenze

La collezione storica degli agrumi di Boboli attraverso i suoi 470 anni di storia. Varietà, architetture, materiali e metodologie di coltivazione attraverso i secoli

Monika Kordiukiewicz – Comune di Białystok

Giardino Branicki a Białystok – 10 anni dopo il recupero

Agnieszka Chmielewska – Museo di Nieborów e Arkadia

Quanta verità c’è nella leggenda – fatti e miti sulla collezione di piante di agrumi a Nieborów

Beata Kańska – Museo Łazienki Królewskie di Varsavia

Le orangerie di Łazienki Królewskie – fatti e leggende sulle collezioni di piante di agrumi

Le presentazioni dei relatori saranno registrate e rese disponibili sul canale YouTube del Museo del Palazzo del Re Jan III a Wilanów. Visita il sito del museo per informazioni aggiornate: www.wilanow-palac.pl

Il progetto è stato finanziato con i fondi del Ministero della cultura e del patrimonio nazionale della Repubblica di Polonia nell’ambito del programma “La Cultura che ispira”. La Galleria degli Uffizi è il partner strategico di questo progetto. L’iniziativa è sostenuta da: Istituto Polacco di Roma, Accademia Polacca delle Scienze a Roma, Istituto Italiano di Cultura di Varsavia, Rete Europea di Giardini Storici e L’Ente Nazionale Polacco per il Turismo (POT).




Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *