Polacy na Cmentarzu Verano w Rzymie

Monumentalny Cmentarz “Verano” jest najstarszym cmentarzem w Rzymie.  Jest położony na obszarze około 83 hektarów. I choć istnieje od początku XIX wieku, tak naprawdę jego historia sięga jeszcze starożytności.

W czasach Republiki Rzymskiej, w miejscu, w którym dzisiaj jest współczesny cmentarz, znajdowała się rzymska nekropolia należąca do rodziny Verani. W III wieku natomiast na tym obszarze powstały “Katakumby Św. Cyriaki”. Teren ten od wieków był więc wykorzystywany jako miejsce spoczynku Rzymian. Dziś cmentarz Verano jest cmentarzem zamkniętym, ale to właśnie na nim została pochowana największa liczba Polaków.

Już od wielu lat Polskie Stowarzyszenie Społeczno – Kulturalne “Le Rondini” popularyzuje wiedzę na temat Polaków pochowanych na cmentarzu Verano oraz dba o niektóre groby. Co roku przed Świętem Zmarłych, z inicjatywy stowarzyszenia odbywa się sprzątanie miejsc pochówku Polaków. Tegoroczna pandemia nie zatrzymała tej tradycji.

Iwona Bigos, Prezes Polskiego Stowarzyszenia Społeczno – Kulturalnego „Le Rondini”


W głębi cmentarza w kwaterze 38 tzw. cudzoziemskiej spoczywa około 25 Polaków, natomiast na całym cmentarzu około kilkuset.

Maria Irena Kwiatkowska przedstawiła życiorysy wielu Polaków w książce zatytułowanej “Groby polskie na cmentarzach Rzymu”. Opracowanie autorki jest dla nas źródłem wiedzy o tym, kim byli nasi rodacy, którzy spoczywają na rzymskich cmentarzach, w tym również na cmentarzu Verano.

Renata Kobendzowska, członkini Polskiego Stowarzyszenia Społeczno – Kulturalnego „Le Rondini”

Jest bardzo ważne, abyśmy nie zapomnieli o tych ludziach, aby pozostała w nas pamięć o nich. W wielu przypadkach nie ma już w Rzymie nawet krewnych osób, które odeszły, a ich groby są zapomniane i zaniedbane. Otoczenie opieką grobów przez Polonię nie jest bez znaczenia. Kim byli ci ludzie? Co pozostawili po sobie?

Najliczniejszą i najbardziej wyróżniającą się grupą są duchowni, artyści, uczeni, literaci i działacze polonijni. Na rzymskich cmentarzach spoczywają również uchodźcy polityczni, którzy przybyli do Włoch w różnych czasach, m.in. po Powstaniu Listopadowym czy po II wojnie światowej. Liczni są także przedstawiciele polskiej arystokracji i ziemiaństwa.

Maja Krajnowska, korespondentka portalu Polacy we Włoszech


Pod spodem przedstawimy sylwetki niektórych osób pochowanych na cmentarzu Verano.
MIECZYSŁAW STERLING (1883-1945)
Krytyk sztuki i publicysta, dyrektor „Domu sztuki” w Warszawie. Autor wielu prac poświęconych sztuce np. esej “Romantyzm w przedświtowej sztuce Włoch”, „Rzeźba włoska. Średniowiecze – Odrodzenie” czy “Malarstwo włoskie”. Opuścił Polskę prawdopodobnie na początku II wojny światowej i jak podaje “Encyklopedia Warszawy” – zmarł w niewyjaśnionych okolicznościach w Rzymie po zakończeniu wojny.
JÓZEF WINAWER (wł. Giuseppe Verni, 1897 – 1965)
Aktor filmowy i teatralny. Był związany z Teatrem Dramatycznym II Korpusu Polski w Rzymie. Polscy widzowie mogą pamiętać aktora z takich filmów jak: “Wielka droga” z 1946 r. w reż. Michała Waszyńskiego czy „Avanti a lui tremava tutta Roma” z tego samego roku w reż. Carmine Gallone. Łącznie wystąpił w około 30 filmach.

KAROLINA LANCKOROŃSKA (1898-2002)
Hrabianka, historyk i historyk sztuki, wykładowczyni akademicka na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, żołnierz Armii Krajowej, oficer prasowa II Korpusu Polskich Sił Zbrojnych, a po wojnie zaangażowana działaczka Polonii we Włoszech. Współzałożyła Polski Instytut Historyczny w Rzymie oraz Polskie Towarzystwo naukowe na Obczyźnie. Była również członkinią Polskiej Akademii Umiejętności z siedzibą w Krakowie.
JÓZEF FELIKS MICHAŁOWSKI  (1870-1956)
Hrabia, prawnik i historyk. Fundator i pierwszy dyrektor Polskiej Biblioteki w Rzymie. Ofiarował w !921 roku Polskiej Akademii Umiejętności  kilka tysięcy tomów swojego księgozbioru. Zostały one przekazane polskim naukowcom przebywającym w Rzymie i prowadzącym badania w Archiwach Watykańskich. W późniejszych latach biblioteka Józefa Michałowskiego stała się fundamentem Stacji Naukowej PAU w Rzymie.
HELENA MAKOWSKA (1893-1964)
Światowej sławy aktorka kina niemego. Patriotka. W czasach międzywojnia była zaangażowana wraz z bratem Witoldem Woyniewiczem w działania antysowieckie. Po wojnie mieszkała w różnych miejscach, ale na stałe zamieszkała w Rzymie dopiero po śmierci męża. Zagrała między innymi w takich filmach jak: “Quo Vadis”, “Fabiola”, „La valigia dei sogni” czy „Arrivederci Firenze”.  

Agata Rola – Bruni, korespondent Naszego Świata

Tekst: Maja Krajnowska, korespondentka z Lacjum Maja Krajnowska, autorka strony Podróż do Rzymu

Źródło:
1.       Oficjalna strona Fundacji Lanckorońskich: https://fundacjalanckoronskich.org/historia/
2.       Portal poświęcony naszym zmarłym przodkom w Polsce i za granicą: http://nieobecni.com.pl/index.php?s=grob&id=159260
3.       Internetowego Polski Słownik Biograficzny: https://www.ipsb.nina.gov.pl/Home
4.       Wikipedia:https://pl.wikipedia.org
5.       Polskie Stowarzyszenie Społeczno – Kulturalne “Le Rondini” http://assoculturalerondini.blogspot.com/
6.  Polska baza danych o pochowanych na cmentarzu Verano: https://genealogia.okiem.pl/foto2/thumbnails.php?album=639




Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *