Mikołajki
Jak zwyczaj stary nakazuje, Szkoła Polska tradycję podtrzymuje. Boże Narodzenie zbliża się wielkimi krokami, co zresztą widać wokoło. Okres ten przypomina nam niezwykłe ciepło rodzinne, tylko śniegu wciąż brakuje. Tymczasem 6 grudnia obchodzimy imieniny Mikołaja. Na lekcjach online w Szkole Polskiej im. 2. Korpusu Polskiego przy Konsulacie Generalnym RP w Mediolanie z siedzibą w Bolonii, w tym wyjątkowym dniu panował szczególny klimat – nie tylko z okazji święta, ale przede wszystkim za sprawą wyjątkowych gości ze Szkoły Języka i Kultury Polskiej z Padwy. Na lekcjach obecni byli uczniowie z klasy III i prowadząca Szkołę w Padwie Pani Joanna Wesołowska – Prezes Rady Oświaty Polonijnej.
Oglądaliśmy legendę o dziejach Świętego Mikołaja o jego wielkiej pobożności. Słynął z ogromnej wrażliwości na krzywdę innych i dobrego serca, przez całe swoje życie pomagał biednym i potrzebującym. Wiadomo, że urodził się w miejscowości Patara w Licji w dość majętnej rodzinie, był człowiekiem niezwykle skromnym, a wszystkie dobra, które posiadał, rozdawał biednym. Stawał w obronie słabych i pokrzywdzonych. Dary przekazywał anonimowo stąd tradycja podkładania prezentów.
Były quizy, kalendarz adwentowy plany na przygotowania świąteczne, pieczenie pierników, projektowanie kartek świątecznych, ozdob choinkowych i ustaliliśmy też, że okres przedświąteczny to będzie magiczny czas dobrych uczynków i jeszcze wielu takich spotkań w tym trudnym okresie pandemii.
W Polsce w Mikołajki zwykle obdarowuje się drobnymi prezentami lub mile widziane są właśnie dobre uczynki, duże prezenty pozostawiając na główne grudniowe święto, jakim jest Boże Narodzenie.
Kto wie jakie prezenty znajdą po tej nocy mikołajkowej pod choinką nasi uczniowie?
Jak się świętuje na świecie.
Zwyczaj obdarowywania się prezentami obchodzony jest na całym świecie, jednak w każdym kraju na swój charakterystyczny sposób. Mikołaj – w zależności od kraju, przybiera różne postaci i przychodzi do dzieci w różnym czasie. W nocy 6 grudnia Mikołaj zjawia się u dzieci w Hiszpanii, Czechach i na Słowacji. Jak mikołajki obchodzone są w innych krajach?
W Hiszpanii Mikołaj zostawia prezenty w skarpetach zawieszonych przy łóżku lub kominku. Podobnie jest w USA, z tą różnicą, że dzieci w skarpetach umieszczają listy do Mikołaja, które on zabiera, a pozostawia podarki, jakie w tych listach dzieci sobie zażyczyły. Takie listy piszą również dzieci w Niemczech, a także polskie dzieci, które zwykle swój list zostawiają na oknie i czekają na prezent bożonarodzeniowy.
W Belgii Mikołaj pojawia się już 5 grudnia, zostawiając prezenty w butach lub koszykach, które dzieci dla niego wystawiają. Wokół domu trzeba rozłożyć siano, marchew i ziemniaki dla koni świętego, które mają się nimi pożywić na dalszą drogę.
W Niemczech Sankt Nikolaus najbardziej przypomina biskupa z Miry. Podróżuje on na ośle lub w saniach ciągniętych przez renifery. Ma ze sobą księgę, w której odnotowane są złe i dobre uczynki dzieci. Dobrym daje upominki w postaci słodyczy, orzechów i owoców, a złym zostawia w bucie lub skarpecie rózgę albo węgiel.
Holenderski Sinterklass przypływa do dzieci na statku z Hiszpanii już 5 grudnia. Ma on czarny strój, ponieważ jest brudny od sadzy z komina.
Nie tylko Mikołaj rozdaje prezenty
Mikołaj w wielu krajach występuje także pod innymi postaciami, charakterystycznymi dla danej kultury.
We Włoszech zamiast Mikołaja w domach dzieci pojawia się czarownica Befana. Lata ona na miotle i wlatuje do domów przez komin, zostawiając podarki w święto Trzech Króli. Dzieci natomiast powinny zostawiać dla niej mandarynki lub kieliszek wina. Jeśli dzieci są niegrzeczne, Befana wkłada im do skarpet czosnek lub węgiel.
We Francji prezenty rozdaje Pere Noel – dziadek z białą brodą, którego imię oznacza „bożonarodzeniowy ojciec”. Jest to postać zupełnie świecka, nie ma nic wspólnego ze świętym. Jeszcze do niedawna dawał on prezenty dzieciom 6 grudnia, jednak teraz przychodzi do dzieci tylko 24 grudnia. Bardziej znaną postacią kojarzącą się wszystkim dzieciom ze świętami Bożego Narodzenia jest święty Marcin. Według legend, pomagał on ludziom potrzebującym, biednym.
Za wschodnią granicą postać Mikołaja zastąpiona została Dziadkiem Mrozem, który odwiedza dzieci dopiero w Nowy Rok.
W Azji od niedawna, w związku z przejmowaniem kultury zachodniej, głównie w sklepach pojawia się Staruszek Bożonarodzeniowy.
W Szwecji nie ma świętego Mikołaja, który został usunięty z tego kraju razem z wszystkimi świętymi w czasach reformacji. W tym kraju prezenty roznosi karłowaty skrzat Jul Tomte.
Imiona świętego Mikołaja
Święty Mikołaj w zależności od kraju nosi różne imiona. We Francji – Saint Nicolas, w Niemczech – Sankt Nikolaus, w Rumunii oraz Słowenii nazywa się Sv. Miklavž, w Luksemburgu Kleeschen, w Austrii i Szwajcarii Samichlaus, w Serbii – Sveti Nikola, w Turcji nosi nazwę Noel Baba, a w Brazylii Papai Noel, w Czechach oraz na Węgrzech – Mikuláš. W Stanach Zjednoczonych oraz Wielkiej Brytanii nazywa się Santa Claus i Father Christmas.
Czasem różni się data i tajemniczy gość z prezentami, który nie zawsze ma postać poczciwego Świętego Mikołaja. Bez względu na zwyczaje i tradycje, mikołajki na całym świecie łączy jeden cel – szerzenie szczęścia i radości. Ta sama misja przyświecała pewnemu biskupowi z Miry, na cześć którego świętujemy mikołajki.
Tekst autoryzowała Iwona Stachera kierownik Szkoły Polskiej im. 2. Korpusu Polskiego przy Konsulacie Generalnym RP w Mediolanie z siedzibą w Bolonii.
