Polacy na Biennale Architektury w Wenecji z projektem „Problemy w raju”

Na otwarcie Biennale Architektury w Wenecji przyszło nam czekać aż trzy lata — mające odbyć się w 2020 jedno z najbardziej prestiżowych wydarzeń w świecie architektury ze względu na pandemię zostało przesunięte aż o 12 miesięcy. Tematem przewodnim 17. Międzynarodowej Wystawy Architektury, na której zaprezentuje się 63 państw z całego świata jest pytanie „Jak będziemy żyć razem?”.

Potrzebujemy nowej umowy przestrzennej. W obliczu pogłębiających się podziałów politycznych i rosnących nierówności społecznych wzywamy architektów do wyobrażenia sobie przestrzeni, w których możemy żyć razem w poczuciu swobody i wzajemnej życzliwości: razem jako istoty ludzkie, które pomimo rosnącej indywidualizacji pragną łączności ze sobą i innymi gatunkami w świecie cyfrowym i realnym; razem jako nowe gospodarstwa domowe, poszukujące bardziej zróżnicowanych i godnych miejsc zamieszkania; razem jako nowe społeczności, które domagają się równości, integracji i tożsamości przestrzennej […] i razem jako planeta stojąca w obliczu kryzysów, które wymagają globalnych działań, abyśmy w ogóle mogli żyć dalej – fragment statementu kuratorskiego Hashima Sarkisa, kuratora generalnego 17 Międzynarodowej Wystawy Architektury w Wenecji.

Część projektowa wystawy Trouble in Paradise, Pawilon Polski na Biennale Architettura 2021. Od
lewej: EURECA, proj. Traumnovelle; Agrostruktura, proj. KOSMOS Architects; Infrastruktura społeczna,
proj. RZUT

Polska pokaże wystawę  Trouble in Paradise (Problemy w raju), traktując wieś jako samodzielny obszar badań, wychodząc z założenia,  że w czasach narastających lokalnych i światowych kryzysów obszary wiejskie są istotnym elementem budowania zrównoważonych środowisk ludzkich. 

Wystawę będzie mogła zobaczyć publiczność z dowolnego miejsca na świecie. W dniu inauguracji wystawy w Pawilonie Polskim zostanie uruchomiona specjalnie przygotowana cyfrowa wersja projektu pod adresem labiennale.art.pl. Organizatorem Pawilonu Polskiego jest Zachęta — Narodowa Galeria Sztuki.

Twórcy prezentowanej w Polskim Pawilonie wystawy postanowili zwrócić uwagę na  niewykorzystany potencjał wsi. Z publikowanych przez GUS danych wynika, że obszary wiejskie stanowią 93 proc. terenu Polski, a mieszka tam zaledwie 40 proc. populacji. Sytuacja w Polsce doskonale odzwierciedla ogólnoświatowe tendencje — na całym świecie liczba mieszkańców obszarów miejskich przewyższa liczbę mieszkańców wsi, mimo że to tereny wiejskie zajmują zdecydowaną większość powierzchni lądów.

Zdaniem kuratorów wystawy dużym problemem jest postrzeganie prowincji przez pryzmat uproszczeń i stereotypów traktujących ją jako utracony raj, miejsce, w którym można odpocząć od udręki cywilizacji. Jednak wyobrażenie o życiu pod miastem zdecydowanie rozmija się z rzeczywistością. Pandemia, która nasiliła na całym świecie proces migracji poza miasta, ukazała trudności, z jakimi od lat zmaga się polska prowincja — m.in. brak komunikacji publicznej, powszechnego dostępu do internetu czy nietolerowanie „przybyszy” przez lokalnych mieszkańców.

– Coraz rzadziej wieś stanowi obietnicę autonomii i ucieczki od miasta, a coraz częściej staje się przestrzenią magazynową, miejscem na obwodnice, hale produkcyjne, fermy, całą tę infrastrukturę, bez której życie w dużych aglomeracjach byłoby niemożliwe. Wynika to przede wszystkim z przekonania o służebnej roli wsi, zgodnie z którym stanowi ona zaplecze miast. Chcemy tę perspektywę odwrócić, przestać myśleć o prowincji z „mieszczańskiego” punktu widzenia — mówi Robert Witczak z zespołu kuratorskiego PROLOG +1.

Część analityczna wystawy Trouble in Paradise, Pawilon Polski na Biennale Architettura 2021. Dom,
Terytorium, Osada, fot. Michał Sierakowski

Autorem projektu „Trouble in Paradise” jest wyłoniony w konkursie zespół młodych architektów PROLOG +1 (Mirabela Jurczenko, Bartosz Kowal, Wojciech Mazan, Bartłomiej Poteralski, Rafał Śliwa i Robert Witczak). Wystawa składa się z dwóch części – analitycznej i projektowej. Pierwsza opowiada o współczesnych problemach wsi i została przedstawionej w formie ogromnej, 70-metrowej fotorealistycznej panoramy wypełniającej przestrzeń pawilonu. Druga to efekt pracy zespołów architektonicznych — sześć projektów przedstawiających wizualizacje zagospodarowania terenów wiejskich, składających się na wizję „nowej arkadii”.

Z okazji wystawy wydano też książkę „Trouble in Paradise”, w której znalazły się eseje m.in. Platona Issaiasa & Hameda Khosraviego, Piera Vittoria Aureliego, Andrei Alberto Dutto, Katarzyny Kajdanek, Łukasza Molla, fotoesej Jacentego Dędka, a także teksty zespołu PROLOG +1, fotograficzna „Panorama polskiej wsi” oraz wizualizacje projektów. Będzie ona dostępna będzie w sprzedaży od 22 maja w księgarni artystycznej Zachęty, na Biennale w Wenecji, a także w formie cyfrowej do pobrania ze strony labiennale.art.pl.

W tym roku Biennale Architektury w Wenecji odbędzie się w tradycyjnym terminie i będzie otwarte dla publiczności od 22 maja do 21 listopada. Udział Polski finansuje Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu Rzeczypospolitej Polskiej. Wystawę w Pawilonie Polskim wspiera Instytut Adama Mickiewicza i Instytut Polski w Rzymie. Książka dofinansowana przez Miasto Wrocław.

Międzynarodowa Wystawa Sztuki — La Biennale di Venezia należy do najbardziej prestiżowych wydarzeń artystycznych na świecie i jak sama nazwa mówi, jest organizowana jest co dwa lata, począwszy od roku 1895. Polska uczestniczy w niej od roku 1932, posiadając obecnie własny pawilon (Polski Pawilon na Biennale Wenecja: Giardini della Biennale – Sestiere Castello, 30122 Wenecja, Włochy).

W czasie trwającej sześć miesięcy wystawy w pawilonach narodowych na terenie ekspozycyjnym biennale (Giardini i Arsenale) oraz w różnych miejscach w Wenecji prezentowane są projekty z całego świata. Polska wielokrotnie była doceniana i nagradzana, w  1999 roku wystawa Katarzyny Kozyry Łaźnia męska w Pawilonie Polskim otrzymała specjalne wyróżnienie. W 2008 roku najwyższą nagrodę, czyli Złoty Lew dostała wystawa Hotel Polonia. Afterlife of Buildings , a  w 2012 roku wyróżnienie specjalne za projekt Making the walls quake as if they were dilating with the secret knowledge of great power.

Zachęta — Narodowa Galeria Sztuki jest opiekunem Pawilonu Polskiego i organizatorem wystaw na Biennale Sztuki i Biennale Architektury w Wenecji, wybieranych w drodze otwartego konkursu.

Udział Polski finansuje Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu Rzeczypospolitej Polskiej. Wystawę w Pawilonie Polskim wspiera Instytut Adama Mickiewicza i Instytut Polski w Rzymie. Książka dofinansowana przez Miasto Wrocław.

Zdjęcia : materiały prasowe Narodowej Galerii Sztuki. Zdjęcie tytułowe: Trouble in Paradise, Pawilon Polski na Biennale Architettura 2021. Fot. Michał Sierakowski, projekt graficzny: zespół wespół.

Korespondencja:  Ewa Trzcińska,  ekspert biznesowy, doświadczony organizator eventów biznesowych i targowych, tłumaczka języka włoskiego. Kontakt [email protected]




Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *