Gubbio – piękne średniowieczne „miasto szaleńców” i jego sekrety

Gubbio to jedno z najstarszych miast Umbrii, znajduje się w północnej części regionu, w prowincji Perugia, wspaniale zachowane na przestrzeni wieków i pełne zabytków. Architektonicznie reprezentuje arcydzieło średniowiecznej cywilizacji i społeczeństwa XIII-XIV wieku, który wyznacza okres maksymalnego rozwoju miasta. Świadectwem starożytnych początków miasta są znalezione Tablice Eugubine i znajdujący się tuż za murami teatr rzymski.

Miasteczko skupione na wzgórzu Ingino dosyć często omijane przez turystów zasługuje na uwagę. Przechadzając się starymi uliczkami odnosi się wrażenie, że cofnęliśmy się w czasie. Miasto jest pełne zaułków i  niespodzianek. Wieczorem panuje tu świetna atmosfera a główne ulice miasta tętnią życiem.

Co warto zobaczyć

Palazzo dei Consoli na piazza Grande to symbol miasta, budynek został wybudowany w latach 1332 – 1338. Stąd rozciąga się przepiękny widok na okolicę.

 Na uwagę zasługują także Palazzo Beni, Palazzo del Bargello ze słynną fontanną „dei Matti” oraz Palazzo del Capitano del Popolo. Palazzo Ducale zaprojektowany przez Francesco di Giorgio Martini, który dokumentuje wspaniały okres panowania Montefeltro.

Bardzo interesująca jest również Katedra (XII w.), poświęcona Świętym Mariano i Giacomo, Santa Maria Nuova, wewnątrz której znajduje się Madonna del Belvedere autorstwa Ottaviano Nelli, kościół Sant’Agostino (XIII w.) tuż za murami, San Pietro i kościół Sant’Andrea lub klasztor San Marziale. Kościół San Domenico został zbudowany przez dominikanów, którzy osiedlili się w pobliskim klasztorze na początku XIV wieku.

W dolnej części miasta znajduje się Piazza Quaranta Martiri, w średniowieczu był to teren targowy, w którym od strony południowej znajduje się kościół św. Franciszka. Naprzeciwko można podziwiać Loggia dei Tiratori, a także w pobliżu kościół San Giovanni, prawdopodobnie jeden z najstarszych budynków sakralnych w mieście.

Gubbio jest ściśle związane z historią św. Franciszka, w szczególności z wydarzeniem z jego życia, o którym mowa w XXI rozdziale Fioretti di San Francesco, a mianowicie spotkaniem z „wilkiem”,

Dużym  problemem dla mieszkańców był tu wilk, wyjątkowo okrutny. Wydarzenie  miało miejsce w pobliżu kościoła św. Santa Maria della Vittoria, znanej też  jako della Vittorina; Cudowny epizod jest jednym z najbardziej znanych na świecie, a jej autentyczność historyczna była od dawna poddawana pod dyskusję: możliwe, że wilk lub wilczyca jest metaforą bandyty pojednanego z miastem przez Franciszka, jednak wielu uczonych mówi o prawdziwym zwierzęciu.

Źródła franciszkańskie podają: „Franciszek uczynił mu znak krzyża najświętszego, przywołał go do siebie i powiedział: „Przyjdź tu, bracie wilku, nakazuję ci pozostać po stronie Chrystusa, abyś nie krzywdził ani mnie, ani osób.”. Zaraz po tym, jak święty Franciszek uczynił krzyż, straszny wilk zamknął pysk i przestał biec, a spełniwszy przykazanie, przyszedł potulnie jak baranek i położył  się u stóp świętego Franciszka. Wydarzenie to upamiętnia pomnik zwierzęcia  obok kościoła franciszkanów. Po wyprowadzce z Asyżu Franciszek schronił się w Gubbio. Znalazł azyl u rodziny Spadalonga i właśnie tutaj miało miejsce prawdziwe nawrócenie, ponieważ przebywanie z ubogimi i trędowatymi w tym miejscu radykalnie zmieniło jego życie. Właśnie z tego powodu miasto przecina kilka ścieżek, które co roku przemierzają tysiące pielgrzymów, a wszystko to w imię świętego. Jedną z nich jest ścieżka Asyżu.

Teatr rzymski

Tuż za  murami znajduje się teatr rzymski z I wieku p.n.e. zbudowany w latach 55-27 p.n.e. Znaleziona tutaj tablica wspomina o szeregu prac wykonanych w okresie augustowskim przez Gneo Satrio Rufo, Quattuorviro z Gubbio. Do dziś są dobrze zachowane dolne łuki, część górnych, oraz scena.

Wykopaliska i wynikające z nich prace renowacyjne i restauracyjne od XV wieku ujawniły kilka mozaik. W szczególności duży emblemat przedstawiający lwa atakującego lamparta został znaleziony w połowie XVI wieku następnie przewieziona do Rzymu przez hrabiego Girolamo Gabrielli (1513-1587).

Ciekawostki

  • Patent Szaleńca. Gubbio jest tradycyjnie określane jako miasto szalonych ludzi, gdzie szaleństwo to wolność, marzycielstwo związane z wartościami, tradycjami i historią swojej ziemi. Ten  tradycyjny rytuał, powstał w Gubbio w 1880 roku. Aby uzyskać patent trzeba wykonać 3 okrążenia wokół fontanny Bargello, znanej jako „fontanna szaleńców”. Na koniec zostać ochrzczonym strumieniem wody z fontanny, zdobywając honorowe obywatelstwo Gubbio, czyli patent szaleńca. Certyfikat oryginalny wydawany jest  przez stowarzyszenie Maggio Eugubino. Jednak w  różnych  sklepach  niedaleko fontanny też zdobędziemy taki certyfikat. Nawet jeśli nie jest prawdziwy, to będzie super pamiątką z tego miasta.

Mówi się, że ta  tradycja  jest powiązana ze słynnym ewentem ,,Festa dei Ceri,, najpopularniejszym wydarzeniem ludowym w Gubbio: według niektórych starożytnych dokumentów, ci, którzy brali w nim udział 3 razy z rzędu, mogli ubiegać się o swego rodzaju honorowe obywatelstwo. Ale dlaczego akurat patent szaleńca” „Szaleństwo” Gubbio nie należy wiązać z dosłownym znaczeniem tego terminu. Mówi się, że mieszkańcy Gubbio są po prostu bardzo ironiczni, nieprzewidywalni, śmieszni, dlatego stanie się „honorowym szaleńcem” to zaszczyt.

  • Festa dei CeriŚwięto świec. Odbywa się w Gubbio 15 maja każdego roku i obejmuje transport trzech Ceri ukoronowanych posągami świętych: św. Ubaldo (patrona Gubbio), św. Jerzego i św. Antoniego Opata. Jest to jedna z najstarszych włoskich imprez folklorystycznych i nie należy jej mylić z rekonstrukcją historyczną, wydarzenie, które powtarza się corocznie od XII wieku. Święto nadal odgrywa fundamentalną rolę dlatego od 1973 r. Tre Ceri stanowią symbol regionu Umbrii i są stylizowane na sztandarcie  i oficjalnej fladze.
  • Do 2013 roku Gubbio było głównym miejscem kręcenia serialu telewizyjnego wyprodukowanego przez Lux Vide i Rai Fiction „Don Matteo”, z Terence Hillem.
  • Wpisana do Księgi Rekordów Guinnessa  w 1991 roku choinka stworzona w 1980 roku przez Enzo Grilli jest z pewnością największa na świecie. Drzewo jest skonstruowane na wzgórzu  z wykorzystaniem całej południowej strony Monte Ingino, góry, która dominuje w Gubbio, gdzie umieszczono ponad  800 kolorowych świateł zasilanych kilometrami kabli elektrycznych. Aby dopasować się do wielkości drzewa, u podstawy tworzona jest szopka naturalnej wielkości. Wszystkie oprawy oświetleniowe zasilane są energią wytworzoną ze źródeł odnawialnych
Foto: z archiwum Francesco Tinti, ze zgodą autora
  •  La grande Botte dei Canonici Wielka beczka kanoników. To jedna z największych  beczek  w Europie o długości 4 m. i szerokości 2.9 m. Zbudowana przed  1500 rokiem. Jej pojemność liczona w  52 litrowych beczkach wynosi  387 barilli (beczek)  w sumie 20 124 litrów wina. Dlaczego liczona w 52 litrowych  beczkach? Dlatego , że właśnie 52 litry były przeznaczone na każdą okazję do świętowania czy uroczystości. Do dziś beczka znajduje się w Palazzo dei Canonici. Od niedawna beczkę można podziwiać za darmo wchodząc do niewielkiego sklepiku z pamiątkami.
  • Widoczne z daleka łyse wzgórze to Monte Foce nazywane tez Monte Calvo czyli „łyse” wzgórze, które jest  częścią parku  Monte Cucco gdzie znajduje się wygasły wulkan Amiata.
  • W Gubbio na peryferiach miasta istnieje Osteria dell Bottaccione gdzie można dobrze zjeść za niewielkie pieniądze. Okazało się , że osterię prowadzi mistrzyni kuchni Rosita Merli zwyciężczyni konkursów gastronomicznych   ,,cuoco regionale d’Italia 2018 ,,  oraz ,,Cuochi d’Italia All Stars”/2020 .

Korespondencja: Aneta Malinowska, – autorka stron https://arte-4-you.com/
Polacy z Bolonii i okolic i Aneta Malinowska – fotografie, pittura




Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *