Refleksje po Olimpiadzie w Tokio

Na niedawno zakończonej olimpiadzie rozdano medale w 339 konkurencjach a w zmaganiach wzięło udział ponad 10 000 zawodników z całego świata. Oprócz tych tradycyjnych były i te rozgrywane po raz pierwszy a różnie przyjmowane jak np. skateboard, gdzie metale zdobyły 13-latki… Klasyfikację medalową po raz kolejny (ale rzutem na taśmę) wygrały Stany Zjednoczone, zdobywając aż 113 medali, w tym 39 złotych, 41 srebrnych i 33 brązowe.

Sam program Igrzysk Olimpijskich, czyli dokładny spis i plan wszystkich dyscyplin i konkurencji odbywających się na IO ciągle się zmienia. Są to zmiany, które wywołują wiele emocji i kontrowersji. Bycie dyscypliną olimpijską to prestiż dla federacji, sława dla dyscypliny i medalistów, ale też … emerytura olimpijska. W Tokio 2021 zobaczyliśmy pięć nowych dyscyplin i trochę nowych konkurencji, które dołączyły lub powróciły do programu igrzysk. W porównaniu z IO w Rio de Janeiro 2016 w Japonii rozdanych zostanie o 33 kompletów medali więcej. 

Igrzyska to czas zmagań sportowców, ale też liczne skandale. Już podczas ceremonii otwarcia koreańska telewizja dała niechlubny show i pokazała sportowców Haiti i Ukrainy w bardzo niekorzystnym świetle.

Zawodnik, który w historii wygrywał igrzyska, stawał się sławny i otrzymywał tytuł olimpionika. Stawiano mu pomniki, pisano wiersze na jego cześć, a w murze rodzinnego miasta wycinano dziurę, przez którą wchodził zwycięzca witany przez mieszkańców. Chodziło o pokazanie, że miasto nikogo już się nie obawia, mając takiego obrońcę. Jednak zawodnik, który oszukał był karany bardzo surowo. Najpopularniejszym z oszustów jest Ateńczyk Kalliopos, który po prostu przekupił swoich niedoszłych przeciwników. Kary były bardzo dotkliwe, aż do wykluczenia Ateńczyków z igrzysk po tym jak wyrocznia delficka powiedziała, że jeśli zaczną ponownie brać udział, nie będzie im głosiła przepowiedni.

W Tokio 2020 byliśmy świadkami wielu skandali. Niektórym zabrakło dobrego wychowania, siły charakteru, innym wyobraźni lub mieli zwykłego pecha. Były też swoistego rodzaju demonstracje polityczne, gdy niektórzy judocy w ramach solidarności z Palestyńczykami odmówili rywalizacji ze sportowcem z Izraela.

Igrzyska odbywające się przy pustych zwykle trybunach, naznaczone widmem pandemii były dodatkowo trudnym sprawdzianem dla sportowców z powodu panujących upałów. Do historii przeszły słowa tenisisty Miedwiedjewa, który na pytanie sędziego czy może grać odparł: „Dokończę mecz, ale co będzie, jak umrę? Czy federacja weźmie za to odpowiedzialność?

Skandal, który nie uszedł na sucho: po tym jak dyrektor niemieckiej drużyny wykrzykiwał rasistowskie hasła, aby dopingować nimi swojego zawodnika został zmuszony do opuszczenia wioski olimpijskiej i powrotu do Niemiec. Mimo przeprosin, został odwołany dyscyplinarnie, bo  “naruszył olimpijskie wartości” – napisał w uzasadnieniu Alfons Hoermann, przewodniczący Niemieckiego Komitetu Olimpijskiego.

Takich działań nie podjęła amerykańska federacja wobec szermierza Alena Hadzica, wobec którego toczy się dochodzenie w sprawie o nadużycia seksualne, zgłoszone do amerykańskiej organizacji non-profit SafeSport. Organizacja miesiąc temu zawiesiła Hadzica w międzynarodowych zawodach, jednak prawnicy 29-latka wywalczyli dla niego zniesienie zakazu. Stworzono dziwną sytuację: federacja sportowa USA postanowiła, że przyleci on osobnym samolotem, będzie innym hotelu niż reszta jego kolegów i nie może trenować z kobietami ze swojej drużyny. Zawodnicy, na znak protestu, wystąpili w różowych maskach…

Nie wszyscy umieją przegrywać z honorem.  Reprezentujący Francję , Mourad Aliev startujący w wadze superciężkiej dosłownie wpadł w furię po przegranej. Uderzył kamerę i błyskawicznie zorganizował protest. Nic mi nie wiadomo o jakichkolwiek konsekwencjach jego czynu, podobnie jak i innego francuskiego zawodnika. Biorący udział w maratonie zawodnik,   zupełnie nie licząc się, że jest nagrywany celowo strącił ponad 30 kubków z wodą przeznaczonych dla biegnących za nim w skrajnie trudnych warunkach sportowcach. Po prostu wstyd…

To nie pierwsza taka sytuacja w Tokio. W walce Youness Baala z Davidem Nyiką Marokańczyk w trzeciej odsłonie próbował ugryźć przeciwnika. Nowozelandczyk w sprytny sposób uniknął nieczystej zagrywki, ale wszystko pokazały kamery, a nagrania pojawiły się w mediach społecznościowych.

Jest też czasami pech, który pokazuje …. niezbyt sportowe oblicze zawodnika i trenera. Pięciobój nowoczesny – tu skoki przez przeszkody na koniu, którego się losuje. Niestety, nie każdy zawodnik umie szybko porozumieć się z obcym zwierzęciem, zestresowanym kilkakrotną zmianą jeźdźca. Niemka Annika Schleu wylosowała konia o imieniu Saint Boy. Niestety, zwierzę nie chciało jej słuchać,  Annika nie była w stanie pohamować łez. Stojąca za barierką jej trenerka, Kim Reisner poleciła jej uderzyć wierzchowca szpicrutą. A gdy i to nie pomogło, sama trenerka uderzyła konia pięścią w udo. Bez komentarza.

Oficjalnym mottem igrzysk jest łacińskie zdanie: Citius Altius Fortius, czyli Szybciej, Wyżej, Mocniej. Innym znanym cytatem opisującym olimpiadę jest zdanie: Najważniejszą rzeczą w igrzyskach olimpijskich jest nie zwyciężyć, ale wziąć w nich udział, podobnie jak w życiu nie jest ważne triumfować, ale zmagać się z organizmem.

Czy to jest jeszcze aktualne?

Maja Włoszczowska i Federica Pellegrini zostały wybrane do Komisji Zawodniczej MKOI, co oznacza, że będą miały wpływ przez kolejne 7 lat na działania komitetu i będą dbały o interesy zawodników po tym jak same zakończyły imponujące sportowe kariery.

Oczywiście, świat się zmienia, ale czy w tym pędzie nie warto jednak premiować prawdziwych olimpijczyków, a oszustów napiętnować?

Kolejne Igrzyska już za 3 lata. Międzynarodowy Komitet Olimpijski i organizatorzy Igrzysk w Paryżu 2024 potwierdzili, że zmieni się liczba konkurencji i zostanie wykonany „ukłon w stronę młodzieży”. Nową dyscypliną olimpijską będzie breakdance – taniec będący częścią kultury hip-hopowej, który rozprzestrzenił się z USA na cały świat. Finały rywalizacji breakdance śledzi w ostatnich latach kilkadziesiąt milionów ludzi na całym świecie. W Paryżu pojawią się też dyscypliny, które zadebiutowały w Tokio, jak wspinaczka sportowa, surfing i skateboard. Pomysłów na kolejne nowe dyscypliny nie brakuje, a najczęściej w mediach przewija się: e-sport, szachy, snooker, crossfit, parkur, dart czy siłowanie na rękę. Lista ciągle rośnie 

Letnie dyscypliny olimpijskie w Tokio 2020:

• Badminton
• Baseball
• Boks
• Gimnastyka artystyczna
• Gimnastyka – trampolina
• Gimnastyka sportowa
• Golf
• Hokej na trawie
• Jeździectwo
• Judo
• Kajakarstwo górskie
• Kajakarstwo klasyczne
• Karate
• Kolarstwo BMX
• Kolarstwo górskie
• Kolarstwo szosowe
• Kolarstwo torowe
• Koszykówka 
• Koszykówka uliczna 3×3
• Lekkoatletyka
• Łucznictwo
• Pięciobój nowoczesny
• Piłka nożna
• Piłka ręczna
• Piłka wodna
• Pływanie
• Pływanie synchroniczne
• Podnoszenie ciężarów
• Rugby 7
• Siatkówka halowa
• Siatkówka plażowa
• Skateboarding
• Skoki do wody
• Softball
• Surfing
• Strzelectwo
• Szermierka
• Taekwondo
• Tenis stołowy
• Tenis ziemny
• Triathlon
• Wioślarstwo
• Wspinaczka sportowa
• Zapasy
• Żeglarstwo

Nowe dyscypliny olimpijskie:

• Baseball/softball
• Karate
• Skateboarding
• Surfing
• Wspinaczka sportowa

Nowe konkurencje w Tokio 2020:

• Koszykówka uliczna 3×3
• Łucznictwo (drużyny mieszane)
• Judo (drużyny mieszane)
• Lekkoatletyka (sztafeta mieszana 4×400 m)
• Kolarstwo BMX (freestyle)
• Kolarstwo torowe (madison kobiet i mężczyzn)
• Pływanie (800 m mężczyzn, 1500 kobiet, sztafeta mieszana 4×100 m stylem zmiennym)
• Tenis stołowy (mikst)
• Triathlon (sztafeta mieszana)

Korespondencja: Ewa Trzcińska –   ekspert biznesowy, doświadczony organizator eventów biznesowych i targowych, tłumaczka języka włoskiego, prezes Polskiej Izby Biznesowej we Włoszech CAPI. Kontakt [email protected]