Tworzenie Krakowskich Szopek to niezwykła tradycja Krakowa rozpoznawana w tej chwili już na całym świecie. Jedna z nich – w tym roku – powędrowała do Watykanu na Wystawę 100 Szopek.
.
.
.
Według definicji, Szopki Krakowskie – to bogato zdobione budowle, nawiązujące do architektury Krakowa. Każdy element w nich zawarty inspirowany jest zabytkami miasta. Znakiem szczególnym Krakowskich Szopek są wieże, które symbolizują Bazylikę Mariacką, a w konstrukcji obowiązkowo musi być obecna Bożonarodzeniowa stajenka: Maryja, Józef i Dzieciątko. Jednak Szopkę, która jest prezentowana na Watykanie śmiało możemy nazwać „Rzymską”, gdyż jest inspirowana Wiecznym Miastem. „Kto zna miasto Rzym – tłumaczy jej twórca Dariusz Czyż – to z pewnością natychmiast dostrzeże w niej rzymskie symbole”.
.
.
Pierwszymi z nich jest kopuła, która symbolizuje Bazylikę św. Piotra, wieże inspirowane tymi z Bazyliki Matki Bożej Większej oraz taras Zamku Anioła wraz z jego postacią. Tuż obok całej budowli stoi kolumna ze statuą Maryi obecna na najważniejszych rzymskich placach. Artysta w prezentowanej szopce zawarł jeszcze jeden, bardzo istotny motyw Wiecznego Miasta… Miniaturową dziurkę od klucza, w której zobaczymy kopułę Bazyliki Św. Piotra. Element ten nawiązuje do słynnej dziurki w bramie posiadłości Kawalerów Maltańskich na wzgórzu Awentyn, która jest jedną z najważniejszych atrakcji miasta. A u dołu budowli, w grocie – czeka Rzymska Wilczyca. Papieskie herby widoczne w posadzce szopki mają upamiętnić pontyfikaty Jana Pawła II, Benedykta XVI i papieża Franciszka.
.
.
To jednak nie jest wszystko, bo prezentowana szopka jest pełna niespodzianek: jest dwustronna. Po drugiej stronie budowli ujrzymy fasadę Bazyliki Matki Bożej Większej, a na jednym z jej balkonów obecny jest nie tylko cudowny wizerunek Maryi Solus Populi Romani, który wiąże się z cudem spadającego śniegu w środku rzymskiego lata, ale także relikwie drewienek betlejemskiego żłóbka, które przechowuje maryjna bazylika. Na dziedzińcu oczekują święci: siostra Faustyna, ojciec Pio i Jan Paweł II. W szopce nie mogło zabraknąć postaci papieża Franciszka i… świętego Franciszka.
.
.
Szopka krakowskiego artysty o wymiarach 70 cm / 75 cm / 45 cm, nabiera życia, kiedy załączymy w konstrukcji światełka; oświetlą one jej witraże i balkony, ukazując misternie wykonane szczegóły, a Święta Rodzina umieszczona na samej górze, obracać się będzie dokoła swojej osi, niczym figury w pozytywce.
Wystawa 100 Szopek na Watykanie połączona z Międzynarodowym Konkursem Szopek, organizowana jest w Rzymie od 47 lat. Od lat pięciu organizuje ją Dykasteria ds. Ewangelizacji, i odbywa się na Watykanie, na Placu św. Piotra, w lewym ramieniu Kolumnady Berniniego. W tym roku bierze w niej udział 120 szopek z 22 państw, m. in. Włoch, Kroacji, Hiszpanii, San Marino, Ukrainy, Irlandii, Słowenii, Węgier, Estonii, Niemiec, Słowacji, Republiki Czech, Austrii, Stanów Zjednoczonych, Kolumbii, Taiwanu, Wenezueli, Filipin, Gwatemali i Paragwaju. Polskę reprezentują dwa dzieła: Szopka z Markowej – z postaciami błogosławionej Rodziny Umów – wykonana przez Jana Szajera oraz Szopka Krakowsko – Rzymska Dariusza Czyża.
Dariusz Czyż – artysta szopkarz jest wielokrotnym laureatem corocznego Krakowskiego Konkursu Szopek i podczas swojej pięćdziesięcioletniej kariery wykonał ponad 100 szopek. Wśród nich były te mierzące i 2 metry wysokości i te najmniejsze, w łupinie orzecha. Na swoim koncie ma także szopkę w skorupce jajka, krakowskim obwarzanku oraz wykonaną na zlecenie Prezydenta Polski.
Pierwszą swoją szopkę wybudował mając jedynie pięć lat, bo jak twierdzi, talent swój odziedziczył po swoim dziadku Stanisławie Paczyńskim, słynnym twórcy Krakowskich Szopek. „Tworzę szopki tzw. krakowskie, które są kolorowe i inspirowane budowlami Krakowa – przyznaje szopkarz. Ale bynajmniej nie jest to otworzenie miasta. Jest to wyobraźnia twórcy szopki, który umieszcza elementy miasta, inspirując się jego architekturą. Głównym elementem w szopce jest oczywiście Boże Narodzenie, ale zawarte w szopce miasto przetworzone przez artystę, oddaje magię Krakowa zamkniętą w tych małych pudełeczkach, koralikach, ozdobach. Szopka prezentowana w tym roku na Watykanie jest robiona stylem krakowskim, inspirowana architekturą Rzymu”.
Obecność Krakowsko – Rzymskiej Szopki w tym prestiżowym wydarzeniu, jest inicjatywą Stowarzyszenia Totus Tuus – promocja Słowa św. Jana Pawła II, które działa w Rzymie i które do Rzymu Polską Szopkę sprowadziło już po raz trzeci. Warto wspomnieć, że Polska Szopka, także autorstwa Dariusza Czyża, rzymską edycję Wystawy i Konkursu roku 2015/16 – wygrała. Czy i w tym roku powtórzy ten rezultat? Tego dowiemy się w święto Trzech Króli, gdyż wystawa potrwa aż do 7 stycznia 2024 roku.
.
.
Polskiemu przedsięwzięciu patronują: Ambasada RP przy Stolicy Apostolskiej, Ambasada RP – Wydział Konsularny, Fundacja Jana Pawła II, Duszpasterstwo Polaków w Rzymie – Kościół św. Stanisława, Bazylika Mariacka w Krakowie, Instytut Polski w Rzymie, Szkoła Polska przy Ambasadzie RP w Rzymie.
Wystawę 100 Szopek na Watykanie poprzedziły zorganizowane w Szkole Polskiej przy Ambasadzie RP w Rzymie Warsztaty Szopki Krakowskiej. Polskie dzieci uczące się w Wiecznym Mieście miały okazję poznać tradycję krakowską i tajemnice tego rzemiosła. Projekty, przy Współpracy Stowarzyszenia Wspólnota Polska, dofinansowano ze środków Budżetu Państwa i środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w ramach Konkursu dla organizacji polonijnych 2023 i regranting 2 edycja.
.
.
.
Aleksandra Zapotoczny – prezes Stowarzyszenia Totus Tuus zaznacza: „Szopka Dariusza Czyża jest niezwykle oryginalnym dziełem. Ten kto darzy uczuciem miasto Rzym, z pewnością patrząc na jej detale dozna wzruszenia… Udział Krakowsko – Rzymskiej szopki na wystawie, to nie tylko okazja promocji Polski na świecie, to taki symboliczny prezent pod choinkę dla rzymskiej Polonii, która Święta Bożego Narodzenia spędza poza rodzinnym krajem; a dla polskich dzieci uczących się za granicą – to lekcja o polskiej tradycji. Możemy być dumni, że na tegorocznej wystawie są obecne aż dwie szopki z Polski. Mamy nadzieję, że w następnych edycjach wystawy będzie ich jeszcze więcej. Zapraszamy do współpracy polskie instytucje i stowarzyszenia”.
