Zapraszamy do przeczytania krótkiego wywiadu z Izabelą Gass, która w tych dniach opublikowała książkę „Polacy w Szwajcarii w XIX/XX wieku”. Izabela jest naszą korespondentką od spraw archiwalnych o tematyce polskiej i włoskiej.
Polacy we Włoszech: Skąd pomysł na książkę Polacy w Szwajcarii w XIX/XX wieku?
Izabela Gass: Złożyło się na to kilka przyczyn. Przede wszystkim wolontariat w Muzeum Polskim w Rapperswilu od 2002 r. Z zawodu jestem archiwistką. Każdy urlop spędzałam z koleżanką Ewą Furmańska na porządkowaniu zbiorów archiwalnych w Muzeum. Obie stworzyłyśmy archiwum od zera. Teraz liczy kilkadziesiąt spuścizn archiwalnych, zbiory fotografii. To prawdziwa skarbnica wiedzy. Oczywiście bardzo spodobała mi się Szwajcaria – kraj pełen ładu i porządku, dostatku i piękna.
Po drugie uwielbiam czytać wszelkie pamiętniki i wspomnienia z przełomu XIX/XX wieku, kiedy to już wkroczyła cywilizacja, którą znamy: przede wszystkim kolej, telefony, telegrafy, kanalizacja. W większości tych wspomnień występuje Szwajcaria jako cel turystyczny, jako kraj, gdzie Polacy studiują, politykują, pracują, leczą się. Szwajcaria wkroczyła nawet na karty literatury pięknej. Wystarczy wspomnieć „Noce i dnie” Marii Dąbrowskiej czy „Ludzi bezdomnych” Stefana Żeromskiego. A kto wie, że Staś Tarkowski – bohater „W pustyni i w puszczy” ukończył Politechnikę w Zurychu.
Szwajcaria była w Polsce bardzo popularna w latach międzywojennych. Dlaczego? Bo tam studiowały elity II RP.
Polacy we Włoszech: Na jakich źródłach oparta została książka?
Izabela Gass: Na materiałach archiwalnych z Archiwum Polskiej Akademii Nauk i Muzeum Polskiego w Rapperswilu oraz na fragmentach drukowanych pamiętników. Ale temat nie został wyczerpany. Ta książka to jedynie przyczynek. W polskich bibliotekach i archiwach czekają na odkrywców pamiętniki i wspomnienia, w których zapewne występuje Szwajcaria.
Polacy we Włoszech: Jakie plany przyszłość?
Izabela Gass: Mam pomysł na nowy temat. Polacy we Włoszech na przełomie XIX/XX wieku. Może uda mi się go zrealizować.
