Brama Świętego Stefana, przez którą w 1944 roku do Ankony wkroczyli żołnierze 2. Korpusu Polskiego, dowodzonego przez generała Władysława Andersa, stała się symbolem nadziei na wolność tego miasta.
Po 74 latach odebrania portu z rąk niemieckiego wroga i z okazji 100. lecia odzyskania niepodległości przez państwo polskie, na te ziemie wrócili do dziś żyjący żołnierze walczący tu we Włoszech podczas II Wojny Światowej.
Właśnie pod tą skromną tablicą upamiętniajacą to wydarzenie 18 lipca 2018 roku przygotowana została przez władze miasta szczególna ceremonia. Z Polski i Rzymu przybyli przedstawiciele polskich władz państwowych, stowarzyszenia, organizacje polskie i włoskie, aby razem złożyć wieńce w hołdzie bohaterom tego wydarzenia.
Z inicjatywy Konsulatu Honorowego RP w Ankonie, przy współpracy z członkami Nowego Stowarzyszenia Włosko -Polskiego w Marche brama została szczególnie udekorowana. Zawieszona została 10. metrowa flaga polska Szkoły Anders w Marche, w Maceracie.
Uwagę wszystkich przybyłych zwróciły rysy historyczne, opracowane przez historyka, wiceprezes stowarzyszenia AIPNM, panią Marylę Radożycką. Zawieszone na ścianie bramy panele, przedstawiły postacie i wydarzenia istotne dla 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości.
Okolicznościowe przemówienie wystosowała pani Burmistrz miasta Ankony, adwokat Valeria Mancinelli podkreślając istotę pamięci narodowej. Z historii powinniśmy czerpać naukę, aby nie popełnić tych samych błędów. Z dziejów XX wieku możemy się wiele nauczyć. Podziękowała przybyłym weteranom, którzy pomogli nie tylko Ankonie, ale i Europie w odzyskaniu niepodległości.
Przybyły z Warszawy Jan Józef Kasprzyk – Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk zwrócił uwagę, że to co łączy Polaków i Włochów to umiłowanie suwerenności. “Wolność to marzenie, a niepodległość to dar” i właśnie za ten dar podziękował obecnym weteranom, jak i poległym żołnierzom polskiego wojska. Minister przyłączył się do słów swojej przedmówczyni i zacytował słowa Józefa Piłsudskiego: naród, który traci pamięć, to nie naród, a tylko zbiorowość ludzi. Właśnie na tej pamięci budujemy fundamenty przyszłości.
Słowa podziękowania dla władz i obywateli miasta Ankony, za pamięć o tak ważnym wydarzeniu wyraził nie tylko Kasprzyk, ale i Sekretarz stanu przy Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, Anna Maria Anders, Konsul Generalny RP Ewa Mamaj oraz Konsul Honorowy RP z Ankony Cristina Gorajski.
Wszyscy podkreślili przyjaźń polsko-włoską mieszkańców i władz lokalnych. Pani konsul Mamaj wyraziła swój podziw i uznanie dla członków lokalnych stowarzyszeń polsko-włoskich, którzy aktywnie działają na terenie Marche i są świadectwem owej przyjaźni obu narodów.
Głos zabrali również przedstawiciele ANPI Prowincji Ankony Daniele Fancello i Prezydent Narodowego Stowarzyszenia Kombatantów i Weteranów Wojennych – sekcja z Rzymu, Ambasador Alessandro Cortese De Bosis. Obaj przypomnieli konkretne fakty tego historycznego wydarzenia, wyzwolenia Ankony. Wdzięczni towarzyszom broni, wyrazili słowa uznania za ich bohaterski czyn.
W obecności licznych stowarzyszeń wojskowych i cywilnych miasta, sztandarów, kapeluszy z piórami i mundurów złożone zostały pod tablicą wieńce i kwiaty. Następnie cała delegacja udała się pod Pomnik Oporu na Picio, gdzie również złożono wieńce.
Dzień zakończył się wizytą pod Pomnikiem Poległych na Passetto, z pięknym widokiem na Adriatyk. W cieniu, pod drzewami można było posłuchać opowieści naszych bohaterów, chłopaków z 44 roku.
Każdy z nich odświętnie ubrany, udekorowany medalami, siedząc na wózku inwalidzkim lub na ławeczce, wspominał i opowiadał momenty zapadłe w pamięci. Dziękujemy Wam!
Korespondencja z Marche: Anna Traczewska, autorka bloga PLorIT.
Wszelkie prawa zastrzeżone
