Konkurs „Być Polakiem” 2020 r. pt. „Gramatyka jest ważna i ciekawa” dla nauczycieli polonijnych wszystkich typów szkół przedmiotów ojczystych

W konkursie „Być Polakiem” mogą brać udział nauczyciele polonijni wszystkich typów szkół przedmiotów ojczystych. Poniżej regulamin.

REGULAMIN

§ 1. Postanowienia ogólne

1. Konkurs nosi nazwę „Być Polakiem”, Moduł B – dla nauczycieli pt. „Gramatyka jest ważna i ciekawa”, zwany dalej Konkursem.
2. Organizatorem Konkursu są: Stowarzyszenie Wspólnota Polska, Fundacja „Świat na Tak” oraz Polska Macierz Szkolna w Wielkiej Brytanii, zwani dalej Organizatorem.
3. Przedmiotem Konkursu jest przygotowanie konspektu lekcji gramatycznej dl uczniów szkół polskich za granicą. Temat konspektu w 2020 r.: Trudne dla ucznia zagadnienie gramatyczne
   i metodyczna propozycja jego wyjaśnienia
4. Konkurs jest przeprowadzany na zasadach określonych w niniejszym Regulaminie.

§ 2. Cele Konkursu

Celami Konkursu są:

1. Promowanie atrakcyjnych dla uczniów sposobów prezentacji wiedzy o języku polskim metodą komunikacyjną.
2. Zwrócenie uwagi nauczycieli na ważność nauczania gramatyki języka polskiego przy nauczaniu metodą komunikacyjną.
3. Wypracowanie nawyków metodycznych prezentacji gramatyki języka polskiego jako gramatyki funkcjonalnej.
4. Popularyzacja metody harmonijnego współgrania ze sobą wszystkich elementów lekcji: gramatycznego, kulturowego, historycznego itp.
5. Pokazanie ciekawych sposobów wdrażania i utrwalania materiału gramatycznego.
6. Zainteresowanie uczniów gramatyką języka polskiego, jako częścią spuścizny
   kulturowej.
7. Wzmocnienie znajomości języka polskiego wśród dzieci i młodzieży.

§ 3. Opis Konkursu

1. Konkurs jest realizowany w roku szkolnym 2019/20.
2. Uczestnik Konkursu przygotowuje jeden konspekt lekcji.
3. Konspekt ma dotyczyć wybranego problemu gramatycznego, zdaniem nauczyciela trudnego dla ucznia.
4. Adresatem lekcji, podczas której realizowany będzie konspekt są dzieci i młodzież w wieku od 9 do 17 lat.
5. Konspekt powinien być kierowany do określonej grupy wiekowej w przedziale:

 Grupa I 9 – 13 lat
 Grupa II 14 – 17 lat

1. Kalendarz Konkursu
   Październik 2019 Inauguracja XI edycji Konkursu „ Być Polakiem”, Moduł A – dla uczniów, Dublin/Irlandia
   Styczeń 2020 r. Ogłoszenie konkursu: „Być Polakiem”, moduł B dla nauczycieli pt. „Gramatyka jest ważna i ciekawa”.

14 marca 2020 r. Zakończenie składania prac konkursowych w Module B
22 kwietnia 2020 r. Ogłoszenie wyników Konkursu.
25 czerwca 2020 r. Wręczenie nagród podczas Gali kończącej Konkurs „Być Polakiem” moduły A dla uczniów i B dla nauczycieli. Zamek Królewski, Warszawa, Pl. Zamkowy 4

1. Nagrody będą dwojakiego rodzaju:
   A. Dyplom uznania dla autora konspektu i szkoły, w której nauczyciel pracuje, sygnowany przez autorytet z dziedziny języka polskiego.
   B. Nagroda finansowa dla autorów najwyżej ocenionych konspektów w każdej z dwu grup wiekowych:
   I stopnia 300 Euro
   II stopnia 200 Euro
   III stopnia 100 Euro
   Nagrodzone konspekty, w ramach dzielenia się dobrymi praktykami, będą wydane w publikacji pokonkursowej.

§ 4. Uczestnictwo w Konkursie

1. Konkurs organizowany jest dla nauczycieli pracujących z dziećmi i młodzieżą w szkołach polskich poza Krajem, niezależnie od ich statusu i formy organizacji, zwanych dalej Uczestnikami.
2. Uczestnicy biorą udział w Konkursie indywidualnie.
3. Zgłaszając do Konkursu Konspekt uczestnik potwierdza, że jest jego jedynym autorem i nie narusza praw osób trzecich, w szczególności ich majątkowych i osobistych praw autorskich.
4. Uczestnik zgłasza jeden konspekt dla określonej przez siebie grupy wiekowej.
5. Zgłoszony do Konkursu konspekt musi zostać przygotowany w języku polskim, zgodnie ze schematem opracowanym przez Organizatora.
   § 5. Zgłoszenie do Konkursu
6. Pracę konkursową – Konspekt lekcji, wraz z załącznikami należy przesłać do dnia 14 marca 2020 roku (liczy się data stempla pocztowego) drogą pocztową na adres:
   Fundacja „Świat na Tak”, Al. J. Ch. Szucha 27, 00-580 Warszawa, Polska lub e-mail: [email protected] – jako załącznik w formacie pdf, tel. +48-603-330-905
7. Zgłoszenie musi zawierać:
   o wypełniony i podpisany formularz zgłoszenia do udziału w Konkursie (załącznik nr 1) zawierający zgodę Uczestnika na przetwarzanie i publikację jego danych osobowych w celach realizacji Konkursu oraz Oświadczenie o oryginalności pracy i prawach autorskich do niej. o pracę konkursową – konspekt wraz z materiałami dydaktycznymi (np. tekstami literackimi, propozycjami zabaw edukacyjnych, gier, nagranymi fragmentami piosenek, filmów, audio-booków, rysunkami itp.) zgodnie z wytycznymi niniejszego regulaminu. (schemat konspektu załącznik nr 2).
8. Zgłaszając Konspekt do Konkursu, Uczestnik wyraża zgodę na jego późniejsze rozpowszechnianie przez Organizatora w części lub w całości.
9. Prace nadesłane na Konkurs nie podlegają zwrotowi.
10. Prace niespełniające warunków określonych w Regulaminie Konkursu, nie będą oceniane.

§ 6. Zasady przyznawania nagród

1. Dla nagrodzenia najlepszych prac Organizator powołuje Jury, składające się z nie mniej niż pięciu członków. Członkowie Jury są wykwalifikowanymi, wieloletnimi nauczycielami z przygotowaniem metodycznym.
2. Jury ocenia nadesłane na Konkurs konspekty, kierując się następującymi kryteriami:
   o Zgodnością tematu z celami Konkursu.
   o Oryginalnością prezentacji materiału gramatycznego podczas lekcji
   przeprowadzonej metodą komunikacyjną.
   o Wykorzystaniem wszystkich elementów lekcji dla utrwalania treści
   gramatycznych.
   o Adekwatnością konspektu do wieku grupy.
   o Poziomem interaktywnego charakteru lekcji.

o Wykorzystaniem metod aktywizujących i technologii informacyjno-
komunikacyjnych

1. Organizator nie ponosi odpowiedzialności za podjętą przez Jury decyzję, która jest ostateczna i niepodważalna. Forma nagród przyznanych w Konkursie nie podlega zamianie.

§ 7. Postanowienia końcowe

1. Informacji o Konkursie udziela Koordynator Generalny:
   e-mail: [email protected], tel. +48-603-330-905
2. Organizator nie odpowiada za uszkodzone lub zagubione przesyłki z pracami.
3. Przystępując do Konkursu, Uczestnik w pełni akceptuje postanowienia niniejszego Regulaminu.
4. Organizator zastrzega sobie prawo do zmian w niniejszym Regulaminie.
5. Organizator zastrzega sobie prawo do odwołania Konkursu lub odstąpienia od Konkursu bez podawania przyczyn.
6. W sytuacjach nieuregulowanych niniejszym Regulaminem lub w wypadku konieczności interpretacji postanowień niniejszego Regulaminu, rozstrzygnięcie leży
   w wyłącznej kompetencji Organizatora.

Poniżej publikujemy listo do nauczycieli od Joanny Fabisiak, Posłanki na Sejm RP. Przewodniczącej Komitetu Organizacyjnego Konkursu „Być Polakiem”

Drodzy Nauczyciele,
Nowy Rok to nowe marzenia i plany, ale także nowe wyzwania i zobowiązania. Proszę przyjąć wiele, wiele dobrych i ciepłych życzeń na cały ten rok 2020, w który wchodzimy z nadzieją i ciekawością. Prosimy także o przyjęcie zaproszenia do konkursu „Być Polakiem”.
Zapraszamy do udziału w III edycji konkursu „Być Polakiem” – moduł B dla nauczycieli. Tegoroczny temat pozwoli Państwu przedstawić najciekawsze i sprawdzone pomysły metodyczne, wykorzystywane do wyjaśniania i utrwalania wiedzy gramatycznej, szczególnie trudnej do opanowania dla ucznia. Wiemy to na pewno, że nauczyciele mają mnóstwo takich
wartościowych konspektów lekcji. Warto więc, by przynajmniej niektóre z nich ujrzały światło dzienne.
Temat 2020:
Trudne dla ucznia zagadnienie gramatyczne i metodyczna propozycja jego rozwiązania. Poza Polską nieco inaczej uczy się języka polskiego, bo dla większości uczniów jest to język dziedziczony lub obcy i to co w Polsce „samo się robi” za granicą nauczyciel musi wypracować. Celem lekcji jest więc nie tyle przekazywanie wiedzy o języku co rozwijanie umiejętności językowych. Dlatego uczymy gramatyki funkcjonalnej nie opisowej. Tłumaczymy i pokazujemy uczniowi, jakie funkcje pełnią np. przypadki fleksyjne, w jakich sytuacjach komunikacyjnych niezbędna jest znajomość trybu rozkazującego i że warto zaprzyjaźnić się z malutkimi przedrostkami, tak potężnie zmieniającymi czasowniki. Uczeń nie musi znać rodzajów
przydawek, ale powinien wiedzieć, gdzie umieścić przydawkę w zdaniu. Bez umiejętności gramatycznych nie nauczy się budować poprawnych komunikatów, a to z kolei prędzej lub później zniechęci go w ogóle do nauki języka, którym mówi „kulawo”. Dobra komunikacja wymaga też wiedzy socjokulturowej. Nie wystarczy przecież powiedzieć byle jak, lecz trzeba to
zrobić uwzględniając styl adekwatny do sytuacji i adresata. A że co kraj to obyczaj, dobrze gdy podczas lekcji wprowadzimy ucznia w polskie zwyczaje kulturowe. Jury oczekuje więc, że główny cel lekcji – gramatyczny będzie wyjaśniony dzięki użyciu narzędzi właściwych dla metody komunikacyjnej.
Jeszcze kilka słów komentarza do wybranych pól konspektu.

1. Pseudonim nauczyciela.
   Ze względu na obiektywizm oceny, nazwiska autorów konspektów będą kodowane przez Koordynatora Generalnego, który nie uczestniczy w pracach Jury. Prosimy więc, by nie podpisywać konspektów (ani prac), gdyż tylko wtedy zachowamy pełną anonimowość autorów i oceniana będzie wyłącznie wartość merytoryczna konspektu.
2. Problem gramatyczny
   Przygotowując konspekt lekcji należy wybrać to zagadnienie gramatyczne, które nastręcza uczniom szczególnie dużo trudności. Indywidualnie uczniowie mogą postrzegać różne elementy gramatyczne i struktury językowe jako zawiłe. Są jednak takie, które generalnie jawią się większości uczniów jako skomplikowane i trudne do opanowania To one właśnie winny być, przede wszystkim, przedmiotem zainteresowania nauczycieli, przygotowujących konspekty. Diagnoza wymaga zastosowania właściwego leczenia. Jury chętnie pozna arsenał nauczycielskich pomysłów i materiałów dydaktycznych pomocnych w pokonywaniu piętrzących się wyjątków i nieregularności języka polskiego.

1. Przyczyny trudności w przyswojeniu przez ucznia danego zagadnienia gramatycznego.
   Ten punkt nie jest integralną częścią konspektu. Został dodany ze względu na potrzebę rozpoznania przyczyn trudności uczniów w biegłym opanowaniu języka polskiego podczas nauki. Jury dziękuje za rozszerzone, opisowe odpowiedzi, bo to one pomogą w poszukiwaniu
   dobrych rozwiązań edukacyjnych.
2. Wiek i poziom kompetencji językowych uczniów, dla których przygotowywany jest
   konspekt.
   Specyfiką szkół przedmiotów ojczystych jest zróżnicowany wiek uczniów w klasie i niejednolite kompetencje językowe. Nauczyciel stara się dostosować materiał gramatyczny i treści kulturowe
   lekcji do potrzeb uczniów, co jest wyzwaniem nie lada. Zwykle stosuje tzw. „różnicowanie” czyli uwzględnia przy projektowaniu lekcji zadania dla uczniów o wyższej sprawności językowej i dla
   tych, których kompetencje językowe są niższe. Dla Jury oceniającego konspekt bardzo istotne jest dla jakiej grupy przygotowywany był konspekt. Czy dla grupy jednorodnej wiekowo i kompetencyjnie, czy też zróżnicowanej.
3. Czas trwania lekcji .
   Proponujemy, by były to dwie jednostki lekcyjne, czyli 1,5 godziny. Jeśli jednak nauczyciel ma inny pomysł na lekcję może zaplanować krótszy lub dłuższy czas jej trwania. Jury pozostawia tu dowolność decyzji nauczycielowi. Oceniać będzie sposób zagospodarowania tego czasu.
4. Cel lekcji. Umiejętności i sprawności planowane do wprowadzenia i utrwalenia podczas lekcji.
   Żeby lekcja była udana, musi mieć jasno sprecyzowane cele – realne do wykonania w ramach jednej jednostki lekcyjnej, adekwatne do potrzeb danej grupy i uwzględniające opisane wyżej założenia kształcenia zintegrowanego i skorelowanego. Uczeń powinien wynieść z lekcji konkretne umiejętności językowe, wiedzę gramatyczną i kulturową oraz nowe kompetencje komunikacyjne. Przypomnijmy, „lokomotywą” lekcji, nawet jeśli jej głównym celem jest wprowadzenie materiału gramatycznego, powinna być komunikacja. Autor konspektu wskazuje zagadnienie gramatyczne, będące głównym tematem lekcji oraz kontekst kulturowy, którym obuduje tematy gramatyczne. Tak np. podstawą do wprowadzenia czasowników ruchu dla dzieci młodszych może być wiersz J. Tuwima „Lokomotywa”. Do wyobraźni dziecka przemawia obraz, więc nawet trudniejsze czasowniki ruchu jak pędzić, gnać zostaną zapamiętane i szybko utrwalone wraz z podstawowymi: iść, jechać. Wyjaśnieniom może towarzyszyć zabawa w pociąg w przeróżnych jej odmianach. Przy tej okazji warto rozpocząć rozmowę o aspekcie, pokazując prefiksalny i nieprefiksalny czasownik jechać. Naturalnie
   wystarczy na tym poziomie dotknąć jedynie zmiany znaczenia czasownika. Ciekawym dla Jury będzie także, jaką leksykę dobierze i wprowadzi nauczyciel podczas lekcji. Proponujemy, aby jej wybór i uzasadnienie przenieść do załącznika, co pozwoli na większą
   dokładność opisu. Ważnym elementem konspektu będzie omówienie kompetencji: komunikacyjnych, kulturowych i socjokulturowych rozwijanych podczas lekcji. W metodzie komunikacyjnej, uważanej obecnie za najlepiej służącą nauczaniu języków obcych, kładzie się ogromny nacisk na kompetencje komunikacyjne. Jury oceniać więc będzie czy poświęcono na ich rozwijanie odpowiednio dużo czasu i czy zharmonizowano je z tematem gramatycznym.

1. Metody i techniki stosowane dla osiągnięcia celu lekcji.
   Bardzo ważne jest takie zaplanowanie lekcji, by przeważały w niej formy pracy, sprzyjające uczniowskiej aktywności i wzajemnej interakcji językowej. Ich dobór powinien służyć wdrażaniu i utrwalaniu materiału gramatycznego. Uczniowie podczas lekcji mogą śpiewać, tańczyć, malować, odgrywać scenki. Wiemy przecież, że ćwiczenie np. form trybu rozkazującego „na sucho” jest monotonne i nudne, ale podczas zabawy w wojsko rozkazy same cisną się na
   usta. Konspekt prezentujący więc różnorodne techniki aktywizujące ucznia podczas lekcji z „dużą dawką” gramatyki będzie wysoko punktowany przez Jury. No i podkreślmy raz jeszcze:
   lekcja to miejsce spotkania w przestrzeni polskiej kultury.
2. Przebieg lekcji.
   Ten punkt nie wymaga komentarza, bo konspekt ma charakter pracy autorskiej. Może jedna uwaga jest tu istotna a jest ona konkluzją z poprzednich edycji. Warto do opisu przebiegu lekcjidodać własny komentarz co do pomysłu realizacyjnego i wymienić a nawet załączyć materiały dydaktyczne, które będą wykorzystywane. Pozwoli to Jury mieć pełniejszy ogląd scenariusza lekcji.
3. Ewaluacja.
   Wskazany jest opis sposobu sprawdzenia poczynionych przez ucznia postępów.
4. Praca domowa.
   Praca domowa jest bardzo ważnym elementem edukacji w szkołach przedmiotów ojczystych, gdzie zajęcia odbywają się raz w tygodniu. Jeśli dziecko nie posługuje się językiem polskim w domu to jedynie praca domowa pozwala mu utrwalać to czego nauczył się na lekcji. Ważne, żeby była ona dla dziecka ciekawa i pomagała w umacnianiu materiału gramatycznego i leksykalnego z lekcji.
   Powodzenia!
   Z wyrazami szacunku i pozdrowieniami
   Joanna Fabisiak,
   Poseł na Sejm RP
   Przewodnicząca
   Komitetu Organizacyjnego
   Konkursu „Być Polakiem”