Katarzyna Jagiellonka (1526 – 1583) królowa Szwecji – piąte dziecko Zygmunta I Starego i Bony Sforza

Katarzyna Jagiellonka (1526 – 1583) królowa Szwecji

Katarzyna urodziła się 1 listopada 1526 r. w Krakowie jako piąte dziecko Zygmunta I Starego
i Bony Sforza. Wychowywana była na Wawelu wraz z siostrami Zofią i Anną , gdzie odebrała
staranne wykształcenie.

Szkoła Łukasza Cranacha Młodszego, Katarzyna Jagiellonka, ok. 1565, Wikimedia. Commons

Po 1548 r. wskutek konfliktu Bony z Zygmuntem II Augustem zamieszkała z matką i siostrami na Mazowszu. W 1562 r. poślubiła Jana, księcia Finlandii, młodszego brata króla Szwecji Eryka XIV. Para zamieszkała na zamku w Ǻbo dzisiejszym Turku w Księstwie Finlandzkim, należącym do Szwecji. Korzystając z dóbr przywiezionych z Polski Katarzyna uczyniła z zamku świetną rezydencję. Wiosną 1563 r. król Eryk XIV poczytując bratu ożenek z Jagiellonką za akt nieposłuszeństwa i podejrzewając go o chęć
usamodzielnienia Finlandii, oskarżył go o zdradę. Uwięził parę książęca na zamku w Gripsholm, gdzie w ciężkich warunkach spędzili cztery lata.

Renesansowy zamek w Gripsholm, w którym była więziona Katarzyna Jagiellonka z mężem, fot. H. Czubaszek, 2017

W niewoli Katarzyna urodziła córkę Izabellę (1562 – 1564) i syna Zygmunta (1566 – 1632), przyszłego króla Polski.

MP 688; Simmler, Józef (1823-1868) (malarz); Katarzyna Jagiellonka z synem Zygmuntem w wiezieniu Gripsholm; 1859; olej; plótno; 22,5 x 26,5, Józef Simmler, Katarzyna Jagiellonka w więzieniu Gripsholm, obraz olejny, 1859, Wikimedia. Commons

W 1567 r. rodzina została uwolniona. Przy pomocy części możnowładców Jan obalił rządy brata i
objął tron szwedzki jako Jan III Waza. Koronacja pary królewskiej odbyła się w 1569 r. w
Uppsali.

Johan Babtista van Uther, Jan III Waza, mąż Katarzyny Jagiellonki, 1582, Wikimedia. Commons

Już na wolności urodziła się ich córka Anna (1568 – 1625). Katarzyna pozostała katoliczką i w tym duchu wychowywała dzieci. Próbowała zachować także wpływy katolicyzmu w Szwecji. Jej gusta artystyczne wywarły wpływ na architekturę budowli renesansowych w Szwecji wzorowanych na polskim renesansie.
Zmarła 16 września 1583 r. w Sztokholmie i została pochowana w katedrze w Uppsali.

Nagrobek Katarzyny Jagiellonki w katedrze w Uppsali, fot. H. Czubaszek, 2017

Korespondencja oraz udostępnienie zdjęc Izabela Gass.




Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *