,,Dobra kawa musi być czarna jak noc, słodka jak miłość i gorąca jak piekło”( ,,Il caffè buono deve essere nero come la notte, dolce come l’amore e caldo come l’inferno”) M. Bakunin
Jeśli we włoskim barze poprosimy o kawę barman zazwyczaj zada pytanie caffè normale? caffè espresso?
Co to znaczy? To znaczy że dostaniemy normalną klasyczną włoską małą kawę, która zwana jest także po prostu caffè, caffè normale czy caffè espresso, czasami nazywana także caffè nero, która podawana jest w małych porcelanowych filiżankach w ilości ok. 25 ml, czyli w filiżance można by dosłownie umoczyć tylko czubek palca.
Jeśli nie chcemy normalnej kawy to przygotujmy się na niełatwy wybór – oto najbardziej znane sposoby przygotowywania kawy we Włoszech:
Caffè corto, caffè distretto, caffè basso: to normalna kawa z mniejszą ilością wody, bardzo mocna i aromatyczna, z ta samą zawartości kofeiny co normalna kawa.
Caffè lungo, caffè alto: kawa z większą ilością wody i kofeiny niż normalna kawa, tzn. będzie jej nieco więcej w filiżance
Caffè doppio: podwójna kawa w jednej filiżance
Caffè decaffeinato, caffè deca: kawa bez kofeiny
Caffè macchiato: kawa z dodatkiem mleka ciepłego lub zimnego do wyboru
Caffè schiumato: kawa z dodatkiem pianki z ciepłego mleka
Caffè con panna: kawa z bitą śmietaną
Caffèlatte: prawie jak cappuccino, ale bez pianki, dodaje się 1/4 kawy i e 3/4 ciepłego mleka
Latte macchiato: ciepłe mleko często bez pianki z dodatkiem kawy, podawane w wysokiej filiżance
Mocaccino: podawane w szklaneczce to kawa z dodatkiem ciepłej czekolady i pianki z mleka
Caffè Marocchino: podobne do mocaccino ale zamiast czekolady dodaje się kakao
Caffè d’orzo: kawa zbożowa podawana w małej lub większej filiżance.
Caffè al ginseng: napój na bazie mleka śmietankowego, do którego dodawany jest suchy ekstrakt z żeń-szenia, kawa rozpuszczalna i cukier.
Caffè americano: normalna kawa z większą ilością gorącej wody, podawana w większej filiżance
Caffè corretto: kawa z dodatkiem likieru, zazwyczaj jest to sambuca lub grappa
Caffè all’uovo: kawa podawana z dodatkiem żółtka ucieranego z cukrem (kogel mogel)
Caffè napoletano: kawa przygotowywana za pomocą neapolitańskiego ekspresu do kawy
Tu warto podać kilka innych neapolitańskich specjalnych kaw
Caffè del nonno (podobne do crema di caffè) zimna kawa z cukrem i bitą śmietaną wymieszane na jednolity zimny puszysty krem
Caffè Barbajata: kawa z cukrem ucieranym na krem z dodatkiem gorącej czekolady i bitej śmietany
Caffè Brasiliano: kawa z dodatkiem mleka i kakao
Caffè Strapazzato: tradycja wymaga aby pić kawę w bardzo gorącej filiżance (ryzykując poparzenie sobie ust), wymyślono zatem sposób mający na celu wyeliminowanie tej niedogodności dodając cukier i kakao do kawy, szybko „mieszając” ją łyżeczką, którą następnie zwilża się brzeg kubka, chłodząc go i w ten sposób z brzegów filiżanki rozlewa się w głąb płynne już kakao
Caffè Gegè: kawa z dodatkiem cukru, kakao i śmietany. Kawa neapolitańska jest jedną z najmocniejszych na świecie ze względu na wysoką zawartość kofeiny. Z tego względu powstała kawa, która jest trochę słabsza od normalnej .
Caffè Babà: kawa z dodatkiem cukru, bitej śmietany i mini babà (typowo neapolitański słodki przysmak)
Cappuccino
Cappuccino: kawa z dodatkiem gorącego mleka i pianki, podawana w dużej filiżance. Proporcje cappuccino to: 1/4 (czyli 1 kawa normalna) i 75 ml mleka z pianką, która musi mieć przynajmniej 1 cm wysokości
Cappuccino con cacao: cappuccino z dodatkiem kakao
Cappuccino decaffeinato: cappuccino bez kofeiny
Cappuccino scuro: cappuccino w kolorze nieco ciemniejszym od tradycjonalnego ze względu na mniejszą ilość mleka
Cappuccino chiaro: cappuccino w kolorze nieco jaśniejszym od tradycjonalnego ze względu na większą ilość mleka
Cappuccino secco: cappuccino z samej pianki
Inne ciekawe sposoby przyrządzania kawy
Caffè Padovano,“Caffè Pedrocchi”: to specjalność z Padwy. Jest to kawa wzbogacona o puszysty krem miętowy na bazie mleka i śmietany i posypana kakao
Irish caffè: gorąca, słodzona kawa, z dodatkiem irlandzkiego whisky i z warstwą ubitej śmietany na powierzchni
Jamaican caffè: kawa jak po irlandzku Irish caffè tyle, że zamiast whisky dodaje się rum
Caffè Moretta Fanese: kawa podawana w Fano (Marche) z likierem anyżowym, rumem i brendy w jednakowych proporcjach. Likier należy podgrzać z cukrem i skórką z cytryny za pomocą strumienia ekspresu do kawy, aby rozpuścić cukier. Espresso dodaje się delikatnie obniżając, aby nie mieszać go z likierem i zachować trzy warstwy od dołu: likier, kawa, pianka kawowa. Oczywiście należy go podawać w szklanej filiżance, aby były widoczne wszystkie trzy warstwy
Caffè Amalfi: kawa podawana w Amalfi, kawa neapolitańska ze skórką cytrynową i osobno na małym spodeczku z kremem limoncello, który rozprowadza się palcem na brzegu kubka. Mówi się, że jeśli wypijesz tę kawę na plaży Santa Croce pod łukiem kochanków, będziesz szczęśliwy na zawsze!
Caffè alla nocciola: kawa zdobiona i aromatyzowana pyszną śmietaną na bazie orzechów laskowych
Caffè frappè: to wynalazek grecki. Podstawowymi składnikami są kawa rozpuszczalna, cukier i woda
Caffè al limone: kawa z dodatkiem cytryny z Sorrento, typowa kawa w Giugliano in Campania (Neapol)
Nietypowe kawy
Caffè sospeso: kawa w zawieszeniu. To kawa zapłacona z góry i przeznaczona dla osób, którzy nie mogą sobie na nią pozwolić, taki zwyczaj panuje głównie Neapolu
Caffè con la mosca: czyli kawa z muchą. Nie bójcie się, mucha to po prostu ziarenko kawy wrzucane do filiżanki z kawą dla dodania aromatu
Cocco caffè: kawa z dodatkiem wiórek kokosa
Caffè salentino, caffè con ghiaccio: kawa z kostką lodu
Caffè dello studente: kawa studencka to bomba kofeinowa, używana głównie przez studentów podczas nauki w nocy i uzyskiwana z precyzyjnej procedury. Najczęściej przygotowywana jest w domu. To kawa z moki czyli kawiarki. Oto jak ją przyrządzić: raz zrobiona kawa zostaje użyta ponownie dodana do dolnego naczynia, tam gdzie zawsze dodajemy wodę. Sitko do kawy wypełniamy świeżą kawą zakręcamy i znów robimy kawę. Taka kawa to naprawdę szatan!
ZIMNE KAWY na upalne dni
Caffè freddo: zimna, normalna kawa, dodawana do schłodzonej szklanki z lodem
Caffè shakerato: mocne espresso z cukrem wymieszane w shakerze z kilkoma kostkami lodu, wspaniała kawa na upały
Caffè in ghiaccio: kawa z lodem to kawa z dodatkiem dwóch kostek lodu. Do lodu w szklance dodaje się kawę. Należy ją pić natychmiast za pomocą słomki, aby rozkoszować się intensywnym smakiem i nie czekać aż się rozcieńczy. To wyjątkowo zimna kawa, bardzo orzeźwiająca
Caffè in ghiaccio con latte di mandorla: kawa z lodem i świeżym mlekiem migdałowym
Crema di caffè fredda: zimna kawa z cukrem i bitą śmietaną wymieszane na jednolity zimny puszysty krem
KAWY NA CHŁODNE DNI
Caffè RUM E ARANCIA: kawa podawana z kremem przygotowanym ze skórki pomarańczowej, cukru, rumu i odrobiny cynamonu
Caffè IMPERIALE: kawa z dodatkiem utartych z cukrem żółtek, kogel mogel, brendy i gorącego mleka
Caffè ZENZERO E CANNELLA: kawa posypana cynamonem i cukrem pudrem z dodatkiem pianki z mleka, następnie na piance znowu posypana cukrem pudrem i cynamonem, ozdobiona świeżymi paskami z imbiru na obrzeżach filiżanki
Caffè NOCCIOLA E MIELE: kawa podawana z kremem orzechowo-miodowym z bitą śmietaną i posiekanymi orzechami
KAWY NA DESER
Caffè Viennese: kawa z gorzką czekoladą cukrem i kremem śmietankowym posypana cynamonem
Caffè Tiramisù: kawa z zabaione (włoski kogel mogel z żółtek ubijanych na parze z cukrem i dodatkiem słodkiego likieru) i bitą smietaną
Kawę we Włoszech pije się niemal od 450 lat! Pojawiła się w 1570 roku dzięki Prospero Alpino z Padwy (znany botanik i lekarz), który przywiózł worki kawy ze Wschodu. Na początku tylko bogaci mogli sobie pozwolić na ten luksusowy napój. Kawa była sprzedawana wyłącznie w aptekach. Dziś możemy ja kosztować na wiele sposobów.
Korespondencja: Aneta Malinowska, autorka stron
Polacy z Bolonii i okolic i Aneta Malinowska – fotografie, pittura
