Zygmunt II August urodził się 1 lipca 1520 r. w Krakowie, jako pierwszy i jedyny syn
króla Zygmunta I Starego i Bony Sforzy. Wychowywał się na Wawelu, gdzie otrzymał
staranne wykształcenie.
20 lutego 1530 r. został koronowany vivente re ge w katedrze wawelskiej na króla Polski.
W 1543 r. zawarł związek małżeński z Elżbietą Habsburżanką. Młodzi małżonkowie
rezydowali w Wilnie, jednak ich pożycie nie było udane, głównie z powodu epilepsji młodej
królowej.
Po śmierci pierwszej żony zawarł w 1547 r. wbrew woli rodziców i polskich elit politycznych
potajemnie małżeństwo z Barbarą Radziwiłłówną. Małżeństwo to zostało uznane
za mezalians, godzący w powagę dynastii i państwa. W 1550 r. mimo protestów poddanych i
Bony Barbara została koronowana na królową Polski. W następnym roku zmarła.
Zygmunt ożenił się jeszcze trzeci raz w 1553 r., z młodszą siostrą swej pierwszej żony
– Katarzyną. Wszystkie trzy małżeństwa okazały się bezpotomne.
Panowanie Zygmunta II Augusta przyniosło Polsce stabilizację gospodarczą, a jego tolerancja
religijna uchroniła kraj od wstrząsów wewnętrznych. W polityce zagranicznej król realizował
zasady pokojowego współistnienia. Za jego rządów Polska uczestniczyła tylko w wojnie
północnej (1563 – 1570), w wyniku której terytorium kraju powiększyło się o Inflanty i Rygę.
W polityce wewnętrznej król przeprowadził częściowo postulowane przez szlachtę reformy.
Jego największym osiągnięciem była doprowadzenie do przyjęcia przez Sejm unii lubelskiej
(1569 r.) , która połączyła ostatecznie Koronę Królestwa Polskiego i Wielkie Księstwo
Litewskie w jedno państwo – Rzeczpospolitą Obojga Narodów ze wspólnym królem, sejmem,
pieniądzem i polityką zagraniczną.
Za panowania Zygmunta II Augusta miał miejsce rozkwit literatury i sztuki renesansowej.
Zygmunt II August zmarł w 1572 r. w Knyszynie, jako ostatni polski monarcha z linii męskiej
dynastii Jagiellońskiej. Został pochowany na Wawelu.
Korespondencja Izabela Gass.
